Đau lưng mỏi gối tê tay là những triệu chứng quen thuộc và có xu hướng xuất hiện đồng thời, do nguyên nhân cơ học, tác động từ bên ngoài hoặc do vấn đề bệnh lý gây ra. Người bệnh cần theo dõi mức độ và tần suất xuất hiện của triệu chứng để đi khám và chăm sóc y tế kịp thời.
1. Triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tê tay ở nhiều người
Đau lưng mỏi gối là triệu chứng vùng lưng và đầu gối bị đau nhức, hai tay tê bì, dẫn đến người bệnh khó thực hiện động tác khéo léo (cầm, nắm, mang, vác hoặc xách đồ vật). Tình trạng này có thể gặp ở mọi đối tượng, nhưng chủ yếu là người cao tuổi.
Để nhận biết đau lưng mỏi gối tê tay, người bệnh có thể dựa vào 5 triệu chứng phổ biến sau:
1.1. Đau phần trên lưng
Phần lưng trên xuất hiện cảm giác đau nhói, khó chịu như bị dao đâm hoặc bị siết chặt. Cơn đau diễn ra âm ỉ, có thể theo dây thần kinh lan xuống cơ quan lân cận như lồng ngực, cột sống ngực, cổ, vai, cánh tay, dạ dày hoặc thân dưới.
Ngoài ra, đau phần trên lưng còn ảnh hưởng đến các vận động cơ bản của cơ thể như nâng, hạ cánh tay và xoay người. Mức độ đau tăng dần theo thời gian, đi kèm triệu chứng nóng ran, tê ngứa.
1.2. Đau giữa lưng
Thông thường, người bệnh có cảm giác đau âm ỉ hoặc đau buốt ở khu vực giữa lưng bên trái hoặc bên phải. Đôi lúc, cơn đau dọc theo giữa xương sống, khu trú xung quanh lồng ngực trong vài ngày, có khi đến vài tuần nếu không được can thiệp sớm.
Đau giữa lưng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Trong đó, chủ yếu là vận động viên chuyên nghiệp, hay gặp phải chấn thương thể thao, người mắc bệnh viêm khớp, căng cơ hoặc vận động sai tư thế.
Chấn thương trong thể thao là điều có thể xảy ra với bất kỳ ai, kể cả vận động viên chuyên nghiệp. Tùy vào mức độ va đập, các chấn thương có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau, tuy nhiên đều gây đau đớn và khó chịu, nếu…
1.3. Đau ở thắt lưng
Triệu chứng đau ở thắt lưng mô tả tình trạng nhức nhối ở vị trí ⅓ dưới lưng, nằm giữa hai gai mào chậu, ở chính giữa cột sống thắt lưng, hoặc ở hai bên cột sống thắt lưng. Theo đó, mọi cử động hắt hơi, ho hoặc thay đổi tư thế đều gây ra cơn đau khó chịu. Mức độ đau tăng lên khi người bệnh vận động nhiều, hoặc khi thời tiết thay đổi. Ngoài ra, cơn đau có thể kéo dài trong thời gian ngắn hoặc dữ dội trong vài ngày, vài tuần.
Ngoài cảm giác đau, vùng thắt lưng dễ bị nhức buốt, viêm sưng gây sốt cao. Có khi cơn đau tê lan xuống hông, hai chi dưới dẫn đến cảm giác mỏi đầu gối, khó đi lại và thậm chí là người bệnh tiểu tiện không tự chủ.
1.4. Mỏi gối
Khi triệu chứng đau buốt từ vùng cột sống thắt lưng chạy dọc theo mông, đi xuống mặt sau của đùi và lan xuống hai chân, người bệnh dễ bị nhức mỏi, viêm sưng và nóng rát khu trú ở vùng gối hoặc dưới đầu gối.
Nhiều trường hợp, đầu gối xuất hiện âm thanh lục cục khi bệnh nhân di chuyển và nếu không điều trị kịp thời, có thể ảnh hưởng đến vận động của khớp, gây tàn tật hoặc bại liệt suốt đời.
Có thể bạn quan tâm: Đau lưng dẫn đến đau gối cảnh báo bệnh gì?
1.5. Tê tay
Người gặp phải đau lưng mỏi gối dễ bị tê đầu ngón tay, cảm giác châm chích giống như kiến cắn. Nếu để lâu không khắc phục, cơn đau tê bì trở nên nặng hơn và kéo dài, lan rộng dọc cánh tay, khiến tay bị yếu liệt, giảm sức mạnh khi cầm, nắm hoặc thực hiện một số hoạt động khác.
2. Triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tê tay là do đâu?
Có nhiều nguyên nhân khiến người bệnh bị đau lưng, mỏi gối, tê tay. Trong đó, phổ biến nhất là 4 nhóm nguyên nhân sau:
2.1. Bệnh lý cơ xương khớp
Người bệnh cần chú ý khi triệu chứng trở nên nặng nề, xuất hiện thường xuyên hoặc kéo dài. Dưới đây là những căn bệnh liên quan:
Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm mô tả tình trạng nhân nhầy đĩa đệm cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường trong vòng sợi, chèn ép ống sống hoặc rễ thần kinh, gây ra tình trạng đau nhức.
Trong đó, triệu chứng đau lưng mỏi gối tê tay nếu xuất hiện cùng lúc thì chủ yếu liên quan đến bệnh thoát vị đĩa đệm đa tầng. Tức là có ít nhất hai vị trí đĩa đệm trên đốt sống bị thoái vị, điển hình như đĩa đệm ở vùng cổ và vùng thắt lưng.
Bệnh thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không là thắc mắc mà Phòng khám ACC - chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống thường xuyên nhận được từ nhiều bệnh nhân. Đây là một bệnh lý thường gặp, có thể khiến một người khỏe mạnh bị tàn phế…
Thoái hóa cột sống
Đôi lúc, triệu chứng đau lưng, mỏi gối và tê yếu ngón tay đến từ căn bệnh thoái hóa cột sống mãn tính, chủ yếu xảy ra ở hai vị trí đốt sống cổ hoặc cột sống thắt lưng. Theo thời gian, đĩa đệm càng giảm hoặc mất tính đàn hồi, dẫn đến xơ cứng dây chằng bao khớp và kết quả, cột sống mất đi đường cong sinh lý.
Biểu hiện đau lưng mỏi gối tê tay do thoái hóa cột sống diễn ra âm ỉ trong nhiều ngày. Mức độ đau tăng lên khi vận động và thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Người bệnh đau lưng cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.
Viêm khớp dạng thấp
Tình trạng đỏ, sưng dẫn đến đau và xơ cứng khớp, bao gồm khớp tay, khớp lưng, khớp gối hoặc khớp bàn chân là dấu hiệu cảnh báo viêm khớp dạng thấp. Tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng viêm khớp dạng thấp gây đau nhức khó chịu kéo dài, làm giảm hạn chế vận động ở cả hai tay và chân.
Nếu không có biện pháp khắc phục, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng ở dạ dày, ruột, gây nên bệnh lý về phổi, bệnh tim mạch, tổn thương thần kinh, loãng xương hoặc biến chứng về mắt.
Nhiễm trùng
Nhiều chuyên gia tin rằng, cứ 4 trường hợp đau lưng, đi kèm mỏi gối và tê tay thì có hơn 1 trường hợp là do nhiễm trùng, chứ không đến từ nguyên nhân cơ học như sinh hoạt sai tư thế hoặc khiêng vác không đúng cách. Theo đó, “thủ phạm” được tìm thấy ở hơn 50% bệnh nhân là một loại vi khuẩn có tên Propionibacterium và khuẩn Coryne propinquum.
Ở điều kiện bình thường, khuẩn Propionibacterium với Coryne propinquum rất kỵ không khí, nên không thể phát triển trong môi trường hiện diện oxy. Tuy nhiên, đối với đĩa đệm bị trượt ra ngoài thì lượng máu lưu thông đến các khớp xương bị giảm, theo đó lượng oxy cũng không được cung cấp đầy đủ. Đây chính là cơ hội để vi khuẩn dễ dàng xâm nhập, tấn công, gây ra sự biến đổi xương và khiến cơ thể đau nhức.
Chấn thương thể thao
Chấn thương thể thao đến từ cường độ vận động quá sức hoặc không đúng kỹ thuật, dẫn đến hệ xương khớp, sụn, mô bị phá hủy. Lâu ngày, hình thành cơn đau ở cổ vai gáy, đầu gối, thắt lưng hoặc cánh tay, gây cản trở cử động bình thường của người bệnh.
Thoái hóa khớp
Đau lưng mỏi gối tê tay là triệu chứng xảy ra ở bệnh lý thoái hóa khớp, bao gồm thoái hóa khớp gối, thoái hóa khớp cổ tay hoặc bàn tay, thoái hóa đốt sống cổ và thoái hóa khớp cùng chậu.
Bệnh này ảnh hưởng đến người trong độ tuổi trung niên hoặc người cao tuổi. Không chỉ đau nhức lưng, đầu gối và tê ngứa tay, bệnh nhân còn dễ bị cứng khớp, sưng khớp, teo sợi cơ hoặc di chuyển kém linh hoạt.
Thoái hoá đốt sống cổ gây tê tay là triệu chứng rất thường gặp ở Việt Nam. Những đối tượng thường làm việc với tư thế cổ tay gập hoặc bị rung nhiều như nhân viên văn phòng sử dụng máy tính liên tục hay phải ngồi suốt ngày dần…
Loãng xương
Loãng xương là tình trạng chuyển hóa của xương trong cơ thể, bao gồm suy giảm mật độ và chất lượng, khiến xương trở nên yếu đi, giòn và dễ gãy.
Hiện nay, người cao tuổi (đặc biệt là nữ giới) là đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh loãng xương. Triệu chứng thường gặp là đau lưng mỏi gối, tê bì chân tay, đau thần kinh tọa hoặc thần kinh liên sườn, giảm chiều cao và thậm chí gù lưng.
2.2. Các bệnh liên quan đến thận
Nhiều trường hợp, một số bệnh lý liên quan đến thận như thận yếu có thể gây ra triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tê tay. Lý do là tình trạng suy giảm chức năng lọc máu của thận khiến độc tố tích tụ và dẫn tới rối loạn điện giải trong cơ thể.
2.3. Các bệnh thiếu máu, rối loạn chuyển hóa
Ở những người bị thiếu máu thường xuyên, căn bệnh đau lưng, mỏi gối, tê bì chân tay là hậu quả khó tránh khỏi. Điều này là do số lượng hồng cầu và lượng huyết sắc tố trong máu ngoại vi bị giảm thiểu, dẫn đến thiếu hụt oxy và năng lượng chuyển hóa cung cấp đến xương khớp. Từ đó làm cản trở hoạt động bình thường của xương, tạo ra triệu chứng mệt mỏi và đau nhức kinh niên.
Ngoài ra, bệnh lý rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường, tăng lipid máu, mỡ máu cao hoặc rối loạn điện giải cũng liên quan đến tình trạng đau lưng, nhức mỏi gối và tê tay.
2.4. Các yếu tố nguy cơ
Ngoài 3 nhóm nguyên nhân trên đây, bệnh đau lưng mỏi gối tê tay có thể là do một số yếu tố nguy cơ gây ra, cụ thể:
Suy nhược cơ thể
Đây là tình trạng phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải. Triệu chứng thường gặp là đau nhức khắp người, mỏi cơ, đau lưng, đầu gối khó di chuyển, tê bì tay chân, mất ngủ, chán ăn và kiệt sức kéo dài.
Ăn uống kém, thiếu hụt dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng “nghèo nàn”, thiếu hụt vitamin và khoáng chất là nguyên nhân khiến xương khớp thoái hóa sớm. Ngoài ra, ăn uống kém khoa học còn cản trở quá trình tuần hoàn máu đến hệ thống dây thần kinh, gân cơ và khớp xương, gây ra tình trạng đau nhức, tê bì rất khó chịu.
Thời tiết lạnh
Thời điểm trái gió trở trời khiến cơ thể mất đi độ ấm, xuất hiện triệu chứng tê tay, đau lưng, mỏi gối thường xuyên. Nguyên nhân được giải thích là do hệ tuần hoàn máu chịu ảnh hưởng từ nhiệt độ. Khi thời tiết quá lạnh, nhiệt độ thấp có thể giảm cấp máu đến dây thần kinh, gân cơ và xương khớp, gây nên một số biểu hiện bất thường.
Lao động quá sức
Làm việc quá sức, mang vác nặng khiến khớp gối và cột sống chịu nhiều áp lực, gân cơ căng thẳng, cũng như chèn ép dây thần kinh. Nếu không khắc phục kịp thời, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe xương khớp, thường xuyên phát sinh triệu chứng đau lưng, mỏi gối và tê đầu ngón tay.
Duy trì một tư thế quá lâu
Nhân viên văn phòng, học sinh, sinh viên hoặc công nhân may với lối sống thụ động, ngồi nhiều, ít tập luyện thể thao dễ bị đau lưng, mỏi gối và tê bì chân tay. Ngoài ra, sinh hoạt sai tư thế như ngồi xổm, ngồi không thẳng lưng, bắt chéo chân, nằm đè lên tay thường xuyên cũng ảnh hưởng không ít đến hệ xương khớp, gây chèn ép dây thần kinh liên quan.
Thừa cân, béo phì
Với người thừa cân – béo phì, cột sống và khớp gối chịu áp lực rất nhiều từ trọng lượng cơ thể so với người bình thường. Khi ấy, dây thần kinh dễ bị chèn ép và căng thẳng, dẫn đến tình trạng đau nhức, cứng mỏi và tê buốt âm ỉ.
Bệnh trầm cảm
Trầm cảm là bệnh tâm lý làm rối loạn hoạt động thần kinh não bộ. Cuối cùng, biểu hiện ra ngoài thông qua hàng loạt triệu chứng khó chịu ở cơ quan đích: như cơ xương khớp, phổi, tim, gan, dạ dày, ruột và mạch máu. Trong đó, cơ xương khớp là một trong những vị trí xuất hiện triệu chứng đau nhiều nhất, có thể ở thắt lưng, đầu gối hoặc tứ chi.
Phụ nữ sau sinh
Khoảng 50% phụ nữ bị đau lưng trong tháng đầu sau khi sinh. Trong đó, 20% bà mẹ sau sinh có tình trạng đau lưng, đi kèm mỏi gối tê tay dai dẳng sau 1 năm, thậm chí là 3 năm.
Nguyên nhân là do, tình trạng tăng cân trong thai kỳ khiến vùng thắt lưng chịu áp lực nặng nề. Lâu ngày, khối cơ thành bụng bị giãn ra khiến cột sống mất đi sự hỗ trợ, dẫn đến căng cơ nhiều hơn ở vùng lưng phần thấp. Song song đó, một số yếu tố như tư thế thay đổi, mất canxi, loãng xương, căng thẳng thai kỳ, rối loạn nội tiết tố cũng là tác nhân khiến phụ nữ sau sinh bị đau lưng mỏi gối tê bì chân tay.
3. Bệnh có thể chữa được bằng phương pháp nào?
Người bệnh có thể khắc phục cơn đau thông qua một số mẹo tại nhà và chăm sóc y tế trong trường hợp cần thiết. Cụ thể:
3.1. Chăm sóc tại nhà
Các lựa chọn điều trị đau lưng mỏi gối tê tay tại nhà bao gồm:
Chườm lạnh/chườm nóng
Hãy chườm lạnh bằng túi gel hoặc đá bọc trong khăn khoảng 15 phút tại vị trí đau. Lúc này, nhiệt lạnh giúp co mạch, giảm đau, cũng như khắc phục sưng viêm hiệu quả.
Ngoài chườm lạnh, bạn có thể xen kẽ chườm nóng trong trường hợp đau lưng mỏi gối tê tay, kèm theo cứng khớp, co thắt cơ và khó vận động. Đây là liệu pháp nhiệt có tác dụng thư giãn cơ và dây chằng, thúc đẩy lưu thông máu, từ đó chữa đau nhức hữu hiệu. Người bệnh chỉ cần dùng một túi chườm ấm khoảng 60 – 70 độ, đắp trực tiếp lên vùng điều trị khoảng 20 phút là giảm đi cơn đau khó chịu.
Massage
Massage là giải pháp hữu hiệu dành cho hầu hết trường hợp bị đau lưng mỏi gối tê tay. Tác động nhẹ nhàng từ bàn và ngón tay giúp gân cơ được thư giãn, giảm chèn ép dây thần kinh và kích thích lưu thông máu, từ đó hỗ trợ giảm đau nhanh chóng.
Cách thực hiện: Đầu tiên, bạn cho một chút dầu nóng vào lòng bàn tay, xoa tay để dầu nóng thấm đều. Sau đó, dùng lực từ bàn tay và ngón tay massage nhẹ nhàng vùng lưng bị đau theo chuyển động tròn trong 30 phút.
Đối với vùng gối hoặc cánh tay, người bệnh có thể massage tương tự như hướng dẫn trên. Tuy nhiên, thắt lưng là khu vực khuất nên hãy nhờ người thân massage hoặc đến cơ sở massage trị liệu chuyên nghiệp để được thư giãn tốt hơn.
3.2. Điều trị y tế
Dùng thuốc là cách trị liệu y tế phổ biến mỗi khi cơn đau lưng gối mỏi tê tay khởi phát và khiến người bệnh gặp phiền toái trong sinh hoạt. Dựa vào triệu chứng xảy ra, bác sĩ tiến hành kê toa loại thuốc phù hợp cho bạn. Trong đó, phải kể đến:
- Thuốc giãn cơ.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs).
- Thuốc giảm đau gây nghiện như codein.
- Tiêm corticosteroid.
Đây là những loại thuốc hỗ trợ “khóa” đau tạm thời, nhưng không được lạm dụng mà bắt buộc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu không, thuốc có thể gây ra hàng loạt tác dụng phụ nguy hiểm như đau dạ dày, viêm loét, chóng mặt, phát ban hoặc thậm chí phát sinh vấn đề liên quan đến gan và thận.
3.3. Điều trị bảo tồn, không xâm lấn
Về cơ bản, đau lưng mỏi gối tê tay đến từ hiện tượng sai lệch trong cấu trúc cột sống, chèn ép rễ thần kinh và làm mất cân bằng trong cơ thể. Để chữa bệnh tận gốc, đòi hỏi phải giảm áp lực chèn ép lên dây thần kinh, cụ thể là nắn chỉnh các sai lệch trên hệ xương cột sống trở về đúng vị trí ban đầu, giải phóng đường truyền dây thần kinh.
Dựa vào nguyên lý này, bác sĩ Daniel David Palmer đã khởi xướng phương pháp Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) vào năm 1895 và rất nhanh sau đó, Chiropractic trở thành phương pháp “đầu tàu” trong điều trị cơ xương khớp và cột sống, giúp hàng trăm triệu người Mỹ và các nước châu Âu thoát khỏi cơn đau kéo dài.
Phòng khám ACC đã ứng dụng phương pháp này trong điều trị các bệnh xương khớp hơn 15 năm qua và nhận nhiều đánh giá tích cực từ người bệnh.
Với Chiropractic, bác sĩ chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractor) tại ACC áp dụng kỹ thuật nắn chỉnh bằng tay với một lực vừa phải nhằm khôi phục cấu trúc tự nhiên của cột sống thắt lưng, giải phóng chèn ép dây thần kinh và tủy sống, kích thích cơ chế tự phục hồi của cơ thể, giúp cơn đau thuyên giảm dần, đồng thời còn cải thiện bệnh tật ở các cơ quan khác.
3.4. Vật lý trị liệu chữa đau lưng mỏi gối tê tay
Đây cũng là phương pháp tối ưu giúp kích thích tái tạo mô cơ, giảm viêm xương khớp. Các bác sĩ của ACC đã áp dụng các thiết bị hiện đại như: máy kéo giãn giảm áp cột sống DTS, máy vận động trị liệu phục hồi chức năng ATM2, sóng xung kích Shockwave, tia laser cường độ cao thế hệ IV… kết hợp với phương pháp Chiropractic nhằm rút ngắn thời gian điều trị cho bệnh nhân.
Ngoài luyện tập vật lý trị liệu bị động (có máy móc hỗ trợ), người bệnh có thể tăng cường luyện tập tại nhà, thông qua một số bài tập tác động thấp: như xoay cổ tay, khuỷu tay, xoay đầu gối, cúi gập người, bài tập giãn cơ, bài tập co chân, bài tập đá chân thẳng hay bài tập ép khung xương, giúp nâng cao sức mạnh cơ bắp…
Để thực hiện động tác đúng cách, cũng như ngăn ngừa nguy hiểm xảy ra, quá trình tập vật lý trị liệu chủ động nên được theo dõi và hướng dẫn từ kỹ thuật viên có chuyên môn.
Hướng dẫn 6 bài tập thể dục chữa đau lưng hiệu quả với 6 phút mỗi ngày cùng chuyên viên của ACC.
Như vậy, bài viết trên đã giải đáp cho bạn đau lưng mỏi gối tê tay là bệnh gì và chia sẻ nhiều cách điều trị hiệu quả. Nhìn chung, đây là căn bệnh phổ biến trong lao động sản xuất, trong sinh hoạt và trong cuộc sống hằng ngày. Để khắc phục dứt điểm, người bệnh nên đi thăm khám sớm nhằm hạn chế biến chứng nguy hiểm, cũng như ngăn ngừa nguy cơ tái phát.
Xem thêm:
Đặt lịch hẹn
