Có rất nhiều nguyên nhân gây xẹp đốt sống như loãng xương, ung thư xương, gãy xương,… Mặc dù xẹp đốt sống ở người lớn tuổi vô cùng phổ biến, tuy nhiên trong thời gian gần đây, bệnh ngày càng xuất hiện nhiều ở những người trẻ, đặc biệt là nhóm dân văn phòng. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ làm giảm khả năng vận động cùng nhiều hậu quả tiêu cực khác.
- 1. Xẹp đốt sống là gì?
- 2. Dấu hiệu cho thấy người bệnh bị xẹp đốt sống
- 3. Nguyên nhân xẹp đốt sống
- 4. Xẹp đốt sống có nguy hiểm không?
- 5. Phương pháp chẩn đoán bệnh
- 6. Xẹp đốt sống có chữa được không? Các phương pháp điều trị hiện nay
- 7. Phòng ngừa xẹp đốt sống ở người già và nhân viên văn phòng như thế nào?
1. Xẹp đốt sống là gì?
Xẹp đốt sống là tình trạng thân đốt sống bị xẹp, dẫn đến biến dạng và giảm chiều cao thân đốt sống, gây đau nhức dữ dội. Trong đó, các vị trí xẹp đốt sống thường gặp nhất là đốt sống cổ, đốt sống ngực và đặc biệt là xẹp đốt sống lưng do đây là vị trí phải chịu toàn bộ trọng lượng của cơ thể bên trên.
Xẹp đốt sống gồm có 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Xương sống mới mất đường cong sinh lý.
- Giai đoạn 2: Phần đĩa đệm bắt đầu bị lồi ra khỏi khớp xương.
- Giai đoạn 3: Đĩa đệm bắt đầu xẹp dần.
- Giai đoạn 4: Cuối cùng nặng nhất là khi hai đốt xương dính lại với nhau gây ra thoái hóa cột sống và thoái hóa đĩa đệm.
2. Dấu hiệu cho thấy người bệnh bị xẹp đốt sống
Khi đốt sống bị xẹp, người bệnh sẽ có các dấu hiệu sau:
Biểu hiện xẹp đốt sống lưng:
- Đột ngột đau lưng.
- Cơn đau có dấu hiệu tăng khi đứng, di chuyển và giảm khi nằm ngửa.
- Có thể dẫn đến biến dạng như gù cột sống hoặc giảm chiều cao.
- Nếu xẹp đốt sống chèn ép dây thần kinh, người bệnh có thể bị tê chân, yếu chân, đau theo rễ thần kinh liên sườn, rối loạn cơ tròn…
Triệu chứng xẹp đốt sống cổ:
- Các động tác xoay đầu, vặn cổ, leo cầu thang, cúi gập người… trở nên khó khăn và vô cùng khó chịu.
- Đứng không vững, dễ ngã nếu tình trạng lún đốt sống cổ nặng.
- Một số trường hợp kèm theo sốt nhẹ.
3. Nguyên nhân xẹp đốt sống
Đốt sống bị xẹp có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:
3.1. Loãng xương
Loãng xương làm cho xương mỏng, giòn và yếu hơn. Với những người bị loãng xương nặng, các hoạt động đơn giản hàng ngày như hắt hơi mạnh, nâng đồ vật nhẹ, di chuyển cũng có thể gây gãy xẹp đốt sống. Cho đến nay, loãng xương là nguyên nhân phổ biến nhất gây xẹp đốt sống lưng, đặc biệt là ở phụ nữ trên 50 tuổi do sự thiếu hụt nội tiết tố Estrogen ở nữ sau khi mãn kinh.
Loãng xương là một bệnh phổ biến nhưng rất khó phát hiện cho đến khi tình trạng gãy xương xảy ra. Bên cạnh chế độ sống lành mạnh và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, thực hiện các xét nghiệm để đo loãng xương thường xuyên cũng là cách…
3.2. Gãy xương
Chấn thương ở đốt sống do tai nạn xe, va chạm khi chơi thể thao, ngã từ trên cao… có thể gây gãy xương từ nhẹ đến nghiêm trọng và khiến cho đốt sống bị xẹp dù trước đó đốt sống vô cùng khỏe mạnh. Với những người bị loãng xương mức độ trung bình, nguy cơ bị gãy xẹp đốt sống rất lớn nếu bị té ngã hoặc cố gắng nâng một vật nặng.
Có thể bạn quan tâm: Cách phòng tránh chấn thương trong thể dục thể thao
3.3. Ung thư xương
Ở những người dưới 55 tuổi, không có tiền sử chấn thương hoặc chỉ chấn thương nhẹ, ung thư xương có thể là lý do khiến đốt sống bị xẹp. Xương cột sống là nơi phổ biến cho nhiều loại ung thư di căn. Ung thư có thể gây ra sự phá hủy một phần của đốt sống, làm xương yếu đi cho đến khi bị xẹp xuống.
3.4. Tư thế ngồi sai
Nguyên nhân xẹp đốt sống ngày càng phổ biến ở người trẻ là do sinh hoạt thường ngày thường có những tư thế sai, ảnh hưởng cột sống. Những nhân viên văn phòng khi làm việc thường đặt màn hình quá thấp so với tầm mắt và ngồi quá nhiều, không đứng dậy giãn gân cốt. Ngoài ra, nguyên nhân khiến đốt sống bị xẹp còn do thói quen không vận động nhiều, không tập thể dục của nhiều người trẻ hiện nay.
Tư thế ngồi hằng ngày trong sinh hoạt và làm việc có thể là nguyên nhân khiến cho bạn thường xuyên đau mỏi vùng vai cổ, gia tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp đặc biệt là thoái hóa đốt sống cổ. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận…
4. Xẹp đốt sống có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời, xẹp đốt sống có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm sau:
4.1. Mất vững từng đoạn cột sống
Các đốt sống gắn kết với nhau để giúp cơ thể chịu được sức nặng, di chuyển và nâng đỡ toàn bộ cột sống. Vì thế, khi bị xẹp hơn 50% thân đốt sống, nguy cơ mất vững từng đoạn cột sống có thể xảy ra. Về lâu dài, tình trạng này sẽ diễn biến thành thoát vị đĩa đệm.
4.2. Gù cột sống
Xẹp đốt sống có thể khiến cho cột sống bị cong hơn bình thường. Cột sống ngày càng gù sẽ gây chèn ép tim, phổi, ruột hoặc khiến người bệnh mệt mỏi, khó thở và chán ăn.
4.3. Chèn ép dây thần kinh và tủy sống
Khi bị xẹp đốt sống, khoảng trống giữa tủy sống và ống sống sẽ bị thu hẹp khiến dây thần kinh tủy sống bị chèn ép, đồng thời dẫn đến thiếu máu và oxy đến tủy sống. Lúc này, người bệnh sẽ cảm thấy đau liên tục ở vị trí đốt sống bị xẹp, thậm chí bị khuyết tật thần kinh nặng và vĩnh viễn nếu tủy sống bị ảnh hưởng.
Có thể thấy, đốt sống bị xẹp do rất nhiều nguyên nhân gây ra và kéo theo nhiều hệ quả khôn lường. Vì thế, bước đầu tiên để có được phương pháp điều trị tốt nhất là chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng này.
5. Phương pháp chẩn đoán bệnh
Để chẩn đoán tình trạng xẹp đốt sống, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Chụp X-quang để xác định tình trạng các đốt sống và nguyên nhân khác gây kích thích rễ thần kinh (nếu có) như gãy xương, thoái hóa đĩa đệm hoặc gai cột sống.
- Chụp CT hoặc CAT kết hợp chụp tủy đồ của cột sống để hiển thị chi tiết tình trạng xương của người bệnh.
- MRI có thể cho thấy tủy sống, rễ thần kinh và các vùng xung quanh, cũng như nguy cơ xuất hiện của phì đại, thoái hóa và các khối u.
- Phương pháp đo hấp thụ tia X năng lượng kép (DXA hoặc DEXA) hoặc đo mật độ xương nhằm đo mật độ khoáng chất của xương và xác định xem có bị loãng xương hay không.
6. Xẹp đốt sống có chữa được không? Các phương pháp điều trị hiện nay
Người bệnh xẹp đốt sống lưng có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu xác định đúng nguyên nhân gây bệnh sớm và được tiếp cận đúng phương pháp điều trị:
6.1. Sử dụng thuốc
Tùy theo nguyên nhân và tình trạng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng thuốc giảm đau, giảm đau chống viêm non-steroid, giãn cơ… hoặc thuốc chống loãng xương như các thuốc chứa canxi, vitamin; thuốc ức chế hủy cốt bào (Bisphosphonate), Calcitonin,…
6.2. Dùng nẹp lưng
Nẹp lưng có tác dụng nâng đỡ cơ thể nhằm hạn chế cử động tại chỗ bị gãy xương (tương tự như tác dụng của phương pháp bó bột). Tuy nhiên, thời gian phục hồi bệnh bằng phương pháp này khá lâu và gây bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày.
6.3. Phẫu thuật
Có 2 loại phẫu thuật để điều trị tình trạng xẹp đốt sống là tạo hình đốt sống và tạo hình vùng gù. Tuy nhiên, phẫu thuật có nguy cơ để lại nhiều di chứng cho người bệnh cũng như không phải tình trạng đốt sống bị xẹp nào cũng cần phẫu thuật.
6.4. Trị liệu thần kinh cột sống kết hợp cùng điều trị Vật lý trị liệu phục hồi chức năng
Đối với căn bệnh này, nếu phát hiện và điều trị kịp thời vào những giai đoạn đầu thì có thể phục hồi nhanh hơn. Tại Phòng khám ACC, rất nhiều bệnh nhân bị xẹp đốt sống đã được điều trị thành công bằng phương pháp Trị liệu thần kinh cột sống Chiropractic. Cụ thể, bệnh nhân được các bác sĩ tại ACC thực hiện nắn chỉnh lại khớp xương nhằm phục hồi đường cong sinh lý và chức năng vận động của cột sống. Không những thế, bệnh nhân còn được kết hợp điều trị vật lý trị liệu – phục hồi chức năng để giảm đau và đẩy nhanh quá trình hồi phục.
7. Phòng ngừa xẹp đốt sống ở người già và nhân viên văn phòng như thế nào?
Để phòng ngừa nguy cơ bị xẹp đốt sống, bạn cần:
- Bổ sung đầy đủ dưỡng chất trong bữa ăn thường ngày.
- Luyện tập thể thao đều độ, đặc biệt là những động tác tăng cường độ dẻo dai cho cơ thể.
- Nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện tình trạng xẹp đốt sống kịp thời.
Có thể thấy, xẹp đốt sống ngày nay không chỉ là bệnh của người già mà còn là vấn đề đáng báo động của giới trẻ hiện đại. Do đó, bên cạnh xây dựng và duy trì lối sống khoa học, nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy đốt sống có dấu hiệu bị xẹp, bạn cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh để bệnh tiến triển nặng hơn.
Tìm hiểu thêm về xẹp đốt sống lưng cùng bác sĩ Wade Brackenbury:
Đặt lịch hẹn
