Bị đau thắt lưng khi nằm ngửa là tình trạng khá phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này và làm thế nào để khắc phục hiệu quả? Nếu bạn cũng đang gặp vấn đề này, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Các nguyên nhân gây đau lưng khi nằm ngửa
Đau lưng khi nằm ngửa có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các yếu tố sinh lý và bệnh lý. Cụ thể là:
1.1 Nguyên nhân sinh lý
Các nguyên nhân sinh lý khiến nằm nhiều đau lưng thường liên quan đến tư thế ngủ, căng cơ hoặc chất lượng đệm giường, gây áp lực lên vùng thắt lưng và khiến cơn đau xuất hiện.
1.1.1 Căng cơ quá mức
Căng cơ do hoạt động thể chất cường độ cao, mang vác nặng hoặc duy trì tư thế sai trong thời gian dài có thể khiến lưng bị đau khi nằm ngửa. Khi các cơ vùng lưng chưa được thư giãn hoàn toàn, áp lực từ mặt giường có thể kích thích cơn đau, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu.
1.1.2 Đệm giường không phù hợp
Nằm bị đau lưng đôi khi cũng có thể là do tấm đệm giường không phù hợp, khiến cột sống không được nâng đỡ đúng cách. Chẳng hạn như nếu đệm quá mềm, vùng lưng có thể bị lún sâu, gây mất cân bằng tư thế. Ngược lại, đệm quá cứng sẽ tạo áp lực lớn lên cột sống và cơ lưng, khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.
1.2 Nguyên nhân bệnh lý
Nguyên nhân bị đau thắt lưng khi nằm ngửa còn có thể là do các bệnh lý như:
1.2.1 Hẹp ống sống
Hẹp ống sống xảy ra khi khoảng trống trong ống sống bị thu hẹp, gây chèn ép lên tủy sống và các dây thần kinh. Tình trạng này có thể khiến cơn đau lưng trở nên nghiêm trọng hơn khi nằm ngửa, kèm theo cảm giác tê bì hoặc yếu chân, ê vai, mỏi cổ,…
1.2.2 U cột sống
Nằm nhiều bị đau lưng còn có thể là do bệnh u cột sống. Khi các khối u xuất hiện ở cột sống sẽ chèn ép lên tủy sống, dây thần kinh và mô xung quanh, dẫn đến đau nhức dai dẳng, đặc biệt là khi nằm xuống. Ngoài đau lưng, người bệnh còn thấy mệt mỏi hoặc giảm cảm giác ở chân tay.
1.2.3 Đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa là tình trạng dây thần kinh tọa bị chèn ép, thường do thoát vị đĩa đệm hoặc hẹp ống sống. Người bệnh thường cảm thấy đau lan từ lưng xuống hông và chân theo đường đi của dây thần kinh tọa, cơn đau có thể trở nên tồi tệ hơn khi nằm ngửa, ho, hắt hơi hoặc thay đổi tư thế đột ngột.
1.2.4 Viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh viêm khớp mạn tính ở các khớp cột sống, dẫn đến đau cứng lưng, đặc biệt là vào buổi tối và sáng sớm. Khi bệnh tiến triển, cột sống có thể bị hạn chế vận động, khiến người bệnh gặp phải tình trạng nằm lâu bị đau lưng, khó chịu.
1.2.5 Viêm xương khớp cột sống
Viêm xương khớp cột sống xảy ra khi sụn khớp bị mài mòn theo thời gian, làm tăng ma sát giữa các đốt sống và gây đau nhức thắt lưng, đặc biệt là khi nằm ngửa. Cơn đau thường đi kèm với cảm giác cứng khớp vào buổi sáng và giảm dần khi vận động.
1.2.6 Thoái hóa cột sống
Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bị đau thắt lưng khi nằm ngửa. Thoái hóa cột sống là quá trình lão hóa tự nhiên, khiến đĩa đệm mất nước, xương và sụn bị bào mòn, làm tăng áp lực lên dây thần kinh. Khi bị thoái hóa cột sống, người bệnh thường cảm thấy đau lưng khi nằm, đặc biệt khi nằm trên bề mặt cứng hoặc duy trì một tư thế lâu; cột sống bị cứng và giảm độ linh hoạt.
1.2.7 Thoái hóa đĩa đệm
Thoái hóa đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm cột sống bị suy giảm chức năng do lão hóa hoặc tổn thương. Bệnh có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều đĩa đệm cùng lúc, khiến các đốt sống cọ xát vào nhau khi vận động, gây đau nhức khó chịu. Cơn đau thường xuất phát từ vùng lưng dưới, sau đó lan xuống mông và chân, đặc biệt trầm trọng hơn khi người bệnh di chuyển, nằm hoặc uốn cong cơ thể.
2. Hướng dẫn cách giảm đau lưng khi nằm ngửa tại nhà
Để giảm tình trạng nằm nhiều đau lưng, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản tại nhà dưới đây nhằm giảm áp lực lên cột sống, thư giãn cơ bắp và cải thiện chất lượng giấc ngủ:
2.1 Thay đổi tư thế ngủ:
Để cải thiện tình trạng nằm bị đau lưng, bạn có thể thay đổi tư thế ngủ. Cụ thể với tư thế ngả lưng sẽ giúp giảm áp lực lên cột sống, giảm cơn đau đáng kể. Để thực hiện, bạn có thể tựa đầu vào ghế hoặc thành giường, điều chỉnh lưng sao cho thoải mái nhất. Nếu có thể, hãy sử dụng ghế tựa hoặc giường có khả năng điều chỉnh để hỗ trợ tư thế ngủ tối ưu.
2.2 Kê thêm gối khi ngủ:
Kê thêm gối khi ngủ cũng là một trong những cách giảm đau lưng khi nằm. Để có tư thế ngủ đúng, bạn nên nằm thẳng lưng với mặt hướng lên trên, tránh xoay đầu sang một bên. Đặt một chiếc gối dưới đầu và một chiếc khác dưới đầu gối để giảm áp lực lên cột sống. Nếu cần, bạn có thể kê thêm một chiếc gối nhỏ hoặc khăn cuộn dưới lưng dưới để tạo cảm giác thoải mái hơn.
2.3 Chườm lạnh hoặc chườm ấm lưng:
Người bị đau thắt lưng khi nằm ngửa có thể thử các cách chườm nhiệt giúp giảm cơn đau hiệu quả. Chẳng hạn như chườm ấm giúp thư giãn cơ bắp, tăng cường tuần hoàn máu, trong khi chườm lạnh có tác dụng giảm viêm và tê cứng. Theo đó, bạn có thể chườm ấm trước khi ngủ và chườm lạnh khi đau nhức quá mức để cải thiện tình trạng nằm lâu bị đau lưng, khó chịu.
2.4 Thực hiện bài tập giãn cơ:
Một số bài tập kéo giãn cột sống và cơ lưng nhẹ nhàng giúp giảm căng cơ, tăng độ linh hoạt và hỗ trợ làm giảm tình trạng nằm nhiều bị đau lưng. Các động tác như gập gối về phía ngực hoặc xoay hông nhẹ có thể giúp giảm đau lưng khi nằm ngửa hiệu quả.
> Bạn có thể xem thêm hướng dẫn thực hiện bài tập giảm đau lưng trong video sau:
2.5 Thay đệm ngủ khác:
Nếu cảm thấy khó chịu khi nằm ngủ, bạn nên cân nhắc thay một đệm ngủ khác phù hợp hơn. Bạn nên chọn đệm có độ cứng vừa phải, hỗ trợ tốt cho lưng để cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm đau lưng.
3. Nằm nhiều bị đau lưng: Khi nào nên đi khám?
Nếu cơn đau lưng không thuyên giảm dù đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà và kèm theo các dấu hiệu bất thường sau, bạn nên sớm đến bác sĩ thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:
- Cơn đau tăng lên vào ban đêm hoặc khi nghỉ ngơi.
- Cơn đau kéo dài dai dẳng và ngày càng nghiêm trọng.
- Tê bì hoặc yếu chi ảnh hưởng đến khả năng vận động.
- Cảm thấy đau đột ngột, nghiêm trọng hoặc không cải thiện khi nghỉ ngơi.
- Sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân kèm theo đau lưng.
- Mất kiểm soát tiểu tiện hoặc đại tiện.
4. Phương pháp chẩn đoán nguyên nhân gây đau lưng
Để xác định chính xác nguyên nhân gây đau lưng khi nằm ngửa, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm cần thiết. Các phương pháp chẩn đoán đó là:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám sức khỏe và xem xét tiền sử bệnh lý của người bệnh. Người bệnh sẽ được yêu cầu mô tả chi tiết về cơn đau, các yếu tố làm tăng mức độ đau cũng như những triệu chứng đi kèm để hỗ trợ quá trình chẩn đoán.
- Chụp MRI/CT: Cung cấp hình ảnh chi tiết về mô mềm, đĩa đệm, dây thần kinh để phát hiện thoát vị đĩa đệm, viêm cột sống hoặc khối u.
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra dấu hiệu viêm nhiễm hoặc bệnh lý tự miễn.
- Điện cơ (EMG): Đánh giá chức năng của dây thần kinh, phát hiện tổn thương thần kinh tọa hoặc bệnh lý thần kinh khác.
5. Cách điều trị đau lưng khi nằm ngửa hiệu quả
Tùy theo nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, các phương pháp điều trị đau lưng khi nằm ngửa có thể bao gồm dùng thuốc, vật lý trị liệu hoặc can thiệp phẫu thuật.
5.1 Dùng thuốc giảm đau
Các loại thuốc giảm đau như NSAID (Ibuprofen, Naproxen) có thể được sử dụng để kiểm soát cơn đau. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng tạm thời và không thể điều trị dứt điểm nếu người bệnh vẫn duy trì thói quen sinh hoạt sai cách. Ngoài ra, thuốc giảm đau có thể gây tác dụng phụ như kích ứng dạ dày, ảnh hưởng gan thận nếu lạm dụng. Vì vậy, người bệnh chỉ nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc trên nhãn thuốc.
5.2 Nắn chỉnh cột sống kết hợp Vật lý trị liệu
Đa phần các trường hợp đau lưng khi nằm liên quan đến vấn đề cơ xương khớp. Do đó, để điều trị hiệu quả tình trạng này, các chuyên gia khuyến khích điều trị bằng phương pháp an toàn, không dùng thuốc, không tác dụng phụ.
Tại ACC đã ứng dụng thành công phương pháp Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) kết hợp với Vật lý trị liệu trong điều trị các bệnh lý xương khớp, đĩa đệm. Cụ thể, kết hợp vật lý trị liệu và nắn chỉnh thần kinh cột sống giúp giải phóng chèn ép ở dây thần kinh, thúc đẩy quá trình tự chữa lành của cơ thể. Nhờ đó, người bệnh có thể giảm đau tự nhiên mà không cần sử dụng thuốc hay can thiệp phẫu thuật.
Bên cạnh đó, liệu trình điều trị tại ACC còn có sự hỗ trợ bởi thiết bị hiện đại như máy kéo giãn cột sống DTS, sóng xung kích Shockwave, tia laser cường độ cao thế hệ IV,… giúp phục hồi chức năng cột sống và cải thiện khả năng vận động.
Đặc biệt, ACC có bác sĩ nước ngoài chuyên khoa Thần kinh cột sống giàu kinh nghiệm, có đầy đủ chứng chỉ hành nghề sẽ đưa ra liệu trình điều trị đau lưng khi nằm hiệu quả, cá nhân hóa cho từng người. Đồng thời, bác sĩ – chuyên viên theo dõi sát sao quá trình tập luyện và hướng dẫn tư thế sinh hoạt, chế độ ăn uống, bài tập tại nhà để ngăn ngừa tái phát.
> Gần 20 năm qua, phòng khám ACC đã chữa trị thành công cho hàng ngàn bệnh nhân đau thắt lưng, đau lưng mà không cần dùng thuốc hay can thiệp xâm lấn. Liên hệ ngay để được thăm khám, tư vấn phác đồ điều trị cá nhân hóa phù hợp nhất!
5.3 Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương án cuối cùng và thường hiếm khi cần đến. Nhưng nếu đã áp dụng các biện pháp điều trị bảo tồn trên mà cơn đau lưng khi nằm ngửa vẫn không thuyên giảm, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định phẫu thuật. Phương pháp này thường được áp dụng trong các trường hợp như thoái hóa đĩa đệm, đau thần kinh tọa hoặc viêm khớp cột sống.
Trong một số trường hợp nghiêm trọng như ung thư, khối u cột sống, bác sĩ có thể trao đổi các lựa chọn điều trị như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị,…
Bị đau thắt lưng khi nằm ngửa không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống. Để cải thiện tình trạng này tại nhà, bạn có thể áp dụng các biện pháp như thay đổi tư thế ngủ, chườm nhiệt,… Tuy nhiên, nếu cơn đau không thuyên giảm mà còn nghiêm trọng hơn, bạn hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Đặt lịch hẹn
