Đau gót chân khi chạy bộ không còn là điều xa lạ, nhất là với những người mới bắt đầu tập chạy, chạy quá sức hoặc chạy không đúng cách. Tình trạng này làm ảnh hưởng đến khả năng vận động và sinh hoạt hàng ngày khiến nhiều người cảm thấy khó chịu. Vậy tại sao lại bị đau gót chân khi chạy bộ và điều trị thế nào hiệu quả, cùng xem qua bài viết dưới đây nhé!
1. Nguyên nhân gây đau gót chân sau khi chạy bộ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chạy bộ bị đau gót chân, cụ thể:
1.1. Bàn chân bẹt hoặc vòm chân quá cao
Những người chân bị sụp vòm hoặc vòm chân quá cao thường sẽ có nguy cơ bị đau gót chân sau khi chạy bộ. Bởi bàn chân là nơi phải chịu sức nặng của cơ thể, việc chạy bộ hay vận động quá mức sẽ khiến bàn chân chịu đựng một lực nặng để trụ vững, nhiều áp lực bị dồn xuống nhưng không có vòm bàn chân giảm bớt áp lực khiến gót chân đau nhức, khó đi lại.
Mặc dù các bài tập cho bàn chân bẹt có thể hỗ trợ hình thành độ lõm bàn chân cần thiết, nhưng chúng cần được kết hợp với phương pháp khác, ví dụ như mang đế chỉnh hình bàn chân, nhằm nâng cao kết quả điều trị bàn chân bẹt.…
1.2. Viêm cân gan chân
Viêm cân gan chân là một nguyên nhân khá phổ biến của việc đau gót chân khi chạy. Viêm cân gan chân xuất hiện do cân gan bị kích thích và viêm do bàn chân phải hoạt động quá mức hoặc đi giày dép không phù hợp, thường xuyên chạy bộ trên mặt cứng hoặc bị thương. Khi mắc phải tình trạng này, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhói ở gót chân. Các cơn đau thường xuất hiện đột ngột vào buổi sáng khi vừa bước chân xuống giường rồi từ từ biến mất. Nhưng nếu bạn cử động mạnh, cơn đau gót chân sẽ tái phát.
1.3. Viêm gân Achilles
Cơn đau do viêm gân Achilles thường xuất hiện ở mặt sau của mắt cá chân hoặc gót chân khi chạy bộ. Nguyên nhân do bàn chân phải hoạt động quá mức dẫn đến sự quá tải của lực và trọng lực, làm tổn thương gót chân. Bởi lẽ gân Achilles là nơi có khá ít mạch máu, chỉ gồm nhiều sợi nhỏ cấu thành và cách chỗ bám vào xương gót 3 – 6 cm nên nếu có tác động bất ngờ cũng sẽ gây chấn thương.
1.4. Viêm bao hoạt dịch
Bao hoạt dịch là những túi nhỏ chứa đầy chất lỏng nằm giữa cơ, gân hoặc xương, giúp giảm ma sát giữa bề mặt và cấu trúc xung quanh. Vì vậy khi bạn chuyển động, các khớp cơ vẫn hoạt động nhịp nhàng, không gây đau nhức. Nhưng nếu bao hoạt dịch bị viêm sẽ không thể làm giảm ma sát, vì vậy gây nên cơn đau buốt và càng trở nặng khi về đêm.
Xem thêm: Viêm bao hoạt dịch khớp gối: Nhận biết triệu chứng và cách điều trị Đau gót chân là bệnh gì và đâu là cách điều trị hiệu quả?
1.5. Do kỹ thuật tiếp đất sai cách hoặc chạy quá sức
Kỹ thuật tiếp đất sai cách hoặc chạy quá sức cũng khiến các khớp cơ bàn chân dễ bị chấn thương, gây nên cảm giác đau nhức ở phần gót chân. Tuy nhiên, trường hợp này không quá nghiêm trọng, bạn chỉ cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý và massage chân đều đặn là khỏi.
2. Cách điều trị chứng đau gót chân khi chạy bộ
Để điều trị chứng đau gót chân khi chạy bộ, bạn nên thực hiện các biện pháp sau đây:
2.1. Nghỉ ngơi
Dành thời gian để nghỉ ngơi là điều rất cần thiết để chữa lành chứng đau gót chân. Khi bạn nghỉ ngơi, các cơ sẽ không phải hoạt động, từ đó khắc phục chứng đau gót. Tuy nhiên khi cảm thấy các cơn đau nhức đang giảm dần, bạn cũng không nên chủ quan mà sử dụng gót chân ngay lập tức vì dễ khiến cơn đau tái phát. Theo đó, bạn nên tập các bài tập thể dục giãn cơ bàn chân và bắp chân nhẹ nhàng, sau đó tăng cường tập khoảng 2 – 3 lần/ngày trong 5 phút/lần.
2.2. Chườm lạnh
Để giảm đau và sưng, bạn có thể chườm lạnh vào gót chân và xoa đều vài lần/ngày, mỗi lần 15 – 20 phút. Tuy nhiên, bạn không nên dùng trực tiếp đá lạnh chà lên vùng sưng mà chỉ nên dùng túi chườm lạnh hoặc bọc đá trong khăn mềm để tránh bị bỏng lạnh.
Bài viết tham khảo: Chườm nóng hay chườm lạnh: Đâu là giải pháp tốt nhất?
2.3. Dùng nẹp chân
Chạy bộ bị đau gót chân phải làm sao? Bệnh nhân có thể thử sử dụng nẹp chân khi chạy. Thanh nẹp sẽ giúp hỗ trợ cố định bàn chân và mắt cá chân, từ đó giúp gan bàn chân không tiếp xúc với sàn và cơn đau nhanh chóng biến mất. Hiện trên thị trường bạn có thể dễ dàng mua nẹp chân, tuy nhiên cần lựa chọn loại phù hợp.
2.4. Sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)
Dùng thuốc kháng viêm không steroid như Ibuprofen (Advil, Motrin); Naproxen (Aleve, Naprosyn); Aspirin… giảm sưng viêm, chấm dứt nhanh cơn đau gót chân sau khi chạy là phương pháp được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tránh gặp phải tác dụng phụ không mong muốn, bệnh nhân chỉ nên sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ về liều lượng và tần suất uống.
Đa phần các cơn đau gót chân là triệu chứng báo hiệu một số bệnh lý như viêm cân gan chân, viêm cột sống dính khớp, thoái hóa xương sụn, viêm bao hoạt dịch khớp... Nếu không điều trị ngay có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm, gây ra…
2.5. Sử dụng miếng đệm gót chân hoặc miếng lót chỉnh hình
Đau gót chân khi chạy còn xuất hiện do nguyên nhân bàn chân bẹt. Nếu để lâu không chữa trị, tình trạng này có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác như viêm cân gan chân, viêm Achilles, viêm bao hoạt dịch, thậm chí ảnh hưởng và làm thoái hóa khớp gối. Vì vậy, để hạn chế các biến chứng sau này, người bị bàn chân bẹt nên tìm các giải pháp chữa trị càng sớm càng tốt.
Hiện nay, sử dụng các tấm đệm hoặc miếng lót chỉnh hình là phương pháp điều trị bàn chân bẹt an toàn được nhiều người lựa chọn. Trong đó, đế chỉnh hình được đánh giá cao không chỉ hỗ trợ việc đi lại trở nên dễ chịu hơn, mà còn hỗ trợ giữ thăng bằng, giảm áp lực chèn ép lên bàn chân, từ đó cải thiện vấn đề chân dị biệt. Tuy nhiên, không phải loại đế nào cũng mang lại hiệu quả. Bởi để đạt được hiệu quả cao, các đế chỉnh hình phải được thiết kế riêng phù hợp với tình trạng bệnh nhân.
Tại ACC, mỗi bệnh nhân sẽ được thiết kế đế chỉnh hình bàn chân có kích thước, độ cứng chuyên biệt. Thông số đo được ghi nhận qua thiết bị định vị & đo lòng bàn chân Cad-Cam hiện đại của Thụy Sĩ cho ra kết quả chuẩn xác nhất. Kết hợp máy phân tích và điều chỉnh dáng đi PneuWeight Treadmill, nhằm hỗ trợ cải thiện sự cân bằng cũng như tư thế của người bệnh.
2.6. Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu áp dụng các bài tập phù hợp, kết hợp cùng sự hỗ trợ của thiết bị hiện đại để giảm đau gót chân khi chạy bộ, giảm tình trạng sưng viêm đáng kể. Tuy nhiên, bạn cần tìm đến cơ sở uy tín để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
2.7. Trị liệu Thần kinh cột sống
Một phương pháp khác cũng không sử dụng thuốc và được các chuyên gia đánh giá mang lại hiệu quả cao là Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic). Đây là phương pháp được thực hiện theo cơ chế nắn chỉnh các sai lệch trong cấu trúc xương khớp về vị trí bình thường, từ đó giúp chữa dứt điểm các cơn đau gót chân và phục hồi khả năng vận động cho bệnh nhân. Song, để đem lại hiệu quả cao và an toàn, Chiropractic đòi hỏi phải được thực hiện bởi chuyên gia. Nếu người thực hiện không được đào tạo bài bản thì dù chỉ là một thao tác nắn chỉnh sai cũng có thể gây tổn thương dây chằng, tổn thương khớp,… thậm chí là bại liệt.
ACC tự hào là phòng khám tiên phong được Bộ Y Tế cấp phép ứng dụng Trị liệu thần kinh cột sống (nắn chỉnh xương khớp) kết hợp Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng. Tại ACC, bệnh nhân sẽ được điều trị bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cùng sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại như công nghệ sóng xung kích Shockwave,tia laser hệ thứ IV,… giúp kích thích quá trình phục hồi mô, khớp. Sau liệu trình, các cơn đau gót chân khi chạy bộ sẽ suy giảm, giúp bệnh nhân sống vui khỏe và sinh hoạt thoải mái hơn.
2.8. Phẫu thuật
Khi các tổn thương gót chân đã quá nặng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và không thể áp dụng các phương pháp trên, bệnh nhân sẽ được bác sĩ tư vấn phẫu thuật. Tuy nhiên, sau khi phẫu thuật, bệnh nhân dù không còn cảm thấy đau nhức nhưng cũng không thể có lại một gót chân khỏe mạnh như trước kia và cơn đau cũng dễ xuất hiện khi gót chân phải vận động mạnh.
Xem thêm: Phục hồi chức năng sau phẫu thuật
3. Khi nào nên đến gặp bác sĩ?
Thông thường, bạn có thể chữa đau gót chân bằng cách áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu triệu chứng đau nhức không có dấu hiệu thuyên giảm trong vài tuần hoặc ngày càng trở nặng, bạn nên đến các phòng khám cơ xương khớp uy tín để được bác sĩ chẩn đoán và có phác đồ điều trị phù hợp.
Đặc biệt, hãy thăm khám với bác sĩ ngay khi bạn bị đau dữ dội ở gót chân, làm hạn chế khả năng đi lại hoặc bị đau kèm theo sưng đỏ.
4. Cách phòng ngừa tình trạng đau gót chân khi chạy bộ
Đau gót chân sau khi chạy bộ sẽ gây nên nhiều bất cập trong vấn đề sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, để phòng ngừa, bạn nên áp dụng các cách sau đây:
4.1. Tiếp đất đúng cách
Việc tiếp đất đúng cách sẽ ngăn ngừa tình trạng một bộ phận bất kỳ phải gánh chịu toàn bộ sức nặng cơ thể, tránh gây tổn thương. Hầu hết, mọi người thường tiếp đất bằng bàn chân phía sau làm gót chân dễ đau. Vậy nên hãy tập cách tiếp đất với phần giữa hoặc phần trước bàn chân giúp giảm bớt tác động đè lên gót.
4.2. Lựa chọn địa hình chạy hợp lý để tránh đau gót chân khi chạy bộ
Bạn không nên chạy trên các mặt phẳng quá cứng như đường bê tông. Thay vào đó, lựa chọn các đường chạy được lót cỏ, đường cát hoặc chạy lên đồi sẽ làm bàn chân đỡ va đập mạnh, tránh các chấn thương không đáng có.
4.3. Khởi động để giãn cơ trước và sau khi chạy
Việc không khởi động, giãn cơ trước và sau khi chạy sẽ gây nên một tác động bất ngờ cho các khớp cơ, dẫn đến dễ bị chấn thương và đau nhức. Vì vậy, khi bắt đầu vận động, bạn có thể thực hiện một vài bài tập đơn giản cơ bản giúp làm giãn cơ bàn chân, mắt cá chân và bắp chân. Một số bài tập bạn có thể lựa chọn gồm bài tập giãn cơ bắp chân, mắt cá chân và cơ bàn chân,…
4.4. Sử dụng giày vừa vặn, hỗ trợ nâng đỡ chân
Khi bạn sử dụng đôi giày vừa vặn và có hỗ trợ nâng đỡ chân, bạn sẽ cảm nhận được sự êm ả, thoải mái trong lúc chạy. Mang một đôi giày chất lượng ngoài việc cho bàn chân thêm thoải mái thì còn đảm bảo sự an toàn, tránh để chân bị va đập liên tục trên đường chạy. Nếu chân bạn bị vòm cao hoặc bẹt, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ trị liệu trước khi chọn mua giày.
4.5. Duy trì cân nặng phù hợp
Thừa cân sẽ càng gây áp lực cho phần dưới cơ thể, đặc biệt là khớp gối, mắt cá chân và gót chân khi chạy. Lâu dần, các khớp sẽ bị tổn thương và rất đau nhức. Vậy nên, duy trì một cân nặng hợp lý không chỉ bảo vệ gót chân mà còn giúp bạn thấy thoải mái và có cuộc sống vận động lành mạnh hơn.
“Lắng nghe” cơ thể và đừng bỏ qua bất cứ dấu hiệu nào là cách bảo vệ sức khỏe bản thân tốt nhất. Những cơn đau gót chân khi chạy bộ dù chỉ có triệu chứng nhẹ và nhanh khỏi nhưng nếu để lâu dài không chữa trị sẽ dẫn đến những biến chứng xương khớp, gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt. Vì vậy, qua bài viết trên, ACC mong rằng bạn đã có thêm kiến thức để bảo vệ gót chân nói riêng và sức khỏe xương khớp nói chung thật tốt nhé!
Bài viết liên quan: Gai gót chân: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị Đau bàn chân khi chạy bộ có nguy hiểm không và phương pháp điều trị hiệu quả?