Hiện nay, gai cột sống lưng là bệnh lý dễ mắc phải nhưng rất khó chữa trị. Không chỉ vậy, nếu không sớm điều trị, bệnh còn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như gai cột sống chèn ép dây thần kinh. Ngoài việc kiên trì điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh cần lưu ý về thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng hằng ngày, nên làm gì và nên kiêng gì để đẩy nhanh hiệu quả điều trị. Đây là các yếu tố quan trọng có thể ảnh hưởng đến sự thành bại của cả liệu trình điều trị gai cột sống lưng.
1. Thay đổi lối sống, thói quen sinh hoạt
Trong sinh hoạt, học tập và làm việc, người bệnh nên từ bỏ các thói quen xấu gây tổn thương cột sống sau đây:
– Ngồi hoặc nằm quá lâu: thói quen này sẽ làm co rút cơ gấp vùng hông và gây gù lưng. Bạn nên đứng dậy và đi dạo ít nhất 20 phút sau vài giờ ngồi hoặc nằm.
– Nằm sấp khi ngủ: tư thế này sẽ gia tăng áp lực chèn ép lên vai cổ, gây ra cơn đau cổ kéo dài. Bạn có thể kê thêm 1 chiếc gối ở bên dưới đầu gối khi ngủ nhằm tránh tình trạng cong lưng.
– Cúi cổ, gù lưng nhìn vào màn hình điện thoại quá lâu: khi uốn cong cổ và đưa đầu về phía trước sẽ khiến trọng lượng tăng lên, tạo ra nhiều áp lực chèn ép lên xương cột sống. Vì vậy, bạn nên tập đứng thẳng, giữ cổ thẳng theo hướng nhìn về phía trước.
– Ngồi chùng lưng, thõng vai, ngồi bắt chéo chân sẽ gây nhiều áp lực lên cột sống, gây mất cân bằng hệ xương hông và thắt lưng.
– Đẩy vị trí ghế lái quá xa tay lái ô tô khi điều khiển: tư thế này có thể gây gù lưng khi lái xe, ảnh hưởng không tốt đến cột sống.
Tìm hiểu thêm về những động tác cần tránh cho người bệnh gai cột sống trong quá trình điều trị.
Đồng thời, người bệnh nên tập duy trì các tư thế tốt cho cột sống như:
– Thường xuyên thực hiện các động tác duỗi, thả lỏng cơ thể sau một ngày hoạt động, làm việc. Với những ai có thói quen ưỡn ngực nên tập trung thả lỏng phần cơ hông và cơ lưng. Người có tư thế lưng gù nên thả lỏng nhiều phần cơ ngực trước, cơ đùi sau.
– Luyện tập thể dục thể thao đều đặn: áp dụng các bài tập vận động tác động lên các nhóm cơ bụng, không chỉ tập trung đơn thuần vào nhóm cơ 6 múi mà còn các nhóm cơ liên sườn như là bài tập nâng tạ ngang hay bài tập mông theo tư thế đứng lên, ngồi xuống (squat) để tác động đến các nhóm cơ.
– Kết hợp thực hiện các bài tập hông với thanh lăn để giảm mỡ và tăng cường cơ hông, cơ bụng.
– Chơi những môn thể thao tốt cho người bị gai cột sống như bơi lội, yoga, đạp xe,…
– Chọn lựa loại giường có thiết kế và chất liệu tạo cảm giác thoải mái nhất khi nằm và mang lại giấc ngủ ngon.
– Có tư thế nằm ngủ phù hợp, không kê gối quá cao, nên nằm ngửa mặt lên trần nhà, 2 tay thả lỏng. Nếu nằm nghiêng nên sử dụng thêm gối ôm dạng dài để vừa tạo cảm giác thoải mái khi ngủ, vừa giúp nâng cao đầu gối khi nằm nghiêng và hạn chế cảm giác trống trải của cánh tay khi ngủ.
2. Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý
Thực đơn ăn uống hằng ngày nên chú ý một số điều sau:
– Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm, thức ăn chứa nhiều chất phụ gia, chất kích thích, đồ ăn nhanh, thức ăn chế biến nhiều dầu mỡ thường chứa nhiều chất béo hydro hóa, có hàm lượng calo cao… bởi nguy cơ gây béo phì, mỏm gai xương phát triển dày đặc, chứng gai cột sống lưng trở nên nghiêm trọng hơn.
– Hạn chế sử dụng các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt dê, thịt chó…) vì không tốt cho xương khớp, làm tăng những cơn đau nhức. Nếu lạm dụng, chúng còn có thể dẫn đến viêm khớp, thoái hóa.
– Kiêng uống các loại nước có gas, nước ngọt đóng chai bởi hàm lượng đường cao và thường chứa chất làm ngọt aspartame không tốt cho sức khỏe, tăng nguy cơ loãng xương
– Bổ sung các loại thực phẩm như rau củ quả, trái cây, hải sản, sữa tươi tách kem… có khả năng bổ sung canxi, vitamin C, D và B12 tốt cho xương khớp.
Bệnh nhân cần tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ tại ACC về những vấn đề nên và không nên thực hiện trong chế độ dinh dưỡng dành cho người đau cột sống, thói quen sinh hoạt hằng ngày, điều chỉnh tư thế khi đi, đứng, ngồi, vận động đúng cách nhằm duy trì hiệu quả điều trị dài lâu.
Tham khảo: Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân gai đốt sống cổ
Gai cột sống tuy không quá nguy hiểm nhưng lại khó điều trị dứt điểm nếu không kiên trì và tiếp cận đúng hướng điều trị. Trước đây, sử dụng thuốc, các phương pháp tự nhiên và phẫu thuật cắt bỏ gai xương là những phương pháp phổ biến. Tuy nhiên, sử dụng thuốc chỉ làm mờ triệu chứng gai cột sống trong thời gian ngắn, phẫu thuật lại chứa nhiều rủi ro nhưng hoàn toàn có thể tái phát.
Thời gian gần đây, trị liệu thần kinh cột sống được đánh giá là phương pháp điều trị bảo tồn mang đến hiệu quả lâu dài, có thể thay thế phẫu thuật hoặc dùng thuốc. Tại Việt Nam, phòng khám ACC là đơn vị đầu tiên áp dụng liệu trình trị liệu thần kinh cột sống kết hợp vật lý trị liệu chữa đau thành công cho nhiều bệnh nhân cột sống trong và ngoài nước.
ĐẨY LÙI GAI CỘT SỐNG VỚI PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ TIÊN TIẾN TẠI ACC: