Thoái hóa khớp háng là hệ quả của tuổi già, liên quan đến tình trạng lớp sụn khớp bị bào mòn theo thời gian. Bệnh lý này là mối nguy hiểm khôn lường, có thể gây tàn tật vĩnh viễn nếu người bệnh chủ quan, chậm trễ trong việc điều trị.
Vậy, thoái hóa khớp háng có chữa được không? Đâu là giải pháp chữa trị hiệu quả nhất cho tình trạng sức khỏe trên? Hãy cùng tìm kiếm câu trả lời qua bài viết sau.
- 1. Thoái hóa khớp háng là gì?
- 2. Nguyên nhân nào dẫn đến thoái hóa khớp háng?
- 3. Triệu chứng và các giai đoạn tiến triển bệnh
- 4. Biến chứng của thoái hóa khớp háng có nguy hiểm không?
- 5. Các biện pháp chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp háng
- 6. Có thể chữa thoái hóa khớp háng bằng những cách nào?
- 7. Chế độ dinh dưỡng cho người bị thoái hóa khớp háng
- 8. Biện pháp phòng ngừa thoái hóa khớp háng
1. Thoái hóa khớp háng là gì?
Khớp háng được cấu tạo từ một chỏm xương đùi hình cầu và một ổ chảo từ xương đùi, khung chậu. Hai bộ phận này được viền lớp sụn bao bọc và che phủ, giúp giảm cọ xát khi vận động.
Thoái hóa khớp háng là tình trạng lớp sụn khớp ở hai đầu khớp háng bị bào mòn theo thời gian, khiến hai đầu xương nhanh chóng cọ xát vào nhau khi cử động. Lúc này, người mắc bệnh phải chịu đựng các cơn đau nhức hành hạ, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc thường ngày.
Thoái hóa khớp háng nguyên phát: Chủ yếu gặp ở người cao tuổi (trên 60 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất).
Thoái hóa khớp háng thứ phát: Xuất hiện sau chấn thương (trật khớp háng, gãy cổ xương đùi, vỡ ổ cối), hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi, nhiễm trùng huyết hoặc viêm khớp dạng thấp.
Do sự tương đồng giữa các triệu chứng của thoái hóa khớp và viêm khớp dạng thấp nên nhiều người gặp khó khăn trong việc phân biệt hai bệnh trên. Sự nhầm lẫn tai hại này có thể ảnh hưởng đến lựa chọn điều trị, khiến kết quả cuối cùng…
2. Nguyên nhân nào dẫn đến thoái hóa khớp háng?
Đối với cơ thể con người, khớp háng có vai trò rất quan trọng, giúp làm trụ đỡ cho phần trên của cơ thể cùng khớp đùi và khớp gối. Một khi khớp háng bị thoái hóa, người bệnh phải chịu nhiều ảnh hưởng đến sinh hoạt và đi lại. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh hiệu quả bạn cần tìm hiểu đâu là nguyên nhân thoái hóa khớp háng:
Tuổi tác cao: Khi tuổi càng lớn, tình trạng loãng xương trong cơ thể diễn ra càng nhanh chóng. Điều này lý giải vì sao người cao tuổi dễ bị thoái hóa khớp háng hơn.
Loãng xương là căn bệnh diễn biến âm thầm và hầu như người cao tuổi nào cũng gặp phải với mức độ nặng hoặc nhẹ khác nhau. Vậy tại sao người già thường bị loãng xương? Trị liệu Thần kinh cột sống có tác dụng như thế nào đối với…
Chấn thương: Tai nạn lao động, té ngã, chấn thương thể thao… hoặc một số chấn thương khác ở khớp cũng là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp háng.
Thừa cân, béo phì: Cân nặng vượt quá mức sẽ tạo lực ép lên khớp háng khiến vị trí này bị quá tải, một thời gian lâu sau đó người bệnh có thể bị thoái hóa khớp.
Do bẩm sinh: Không ít trường hợp ngay từ khi trẻ mới chào đời, cấu tạo khớp háng hoặc xương chân đã dị dạng.
Tiền sử bệnh về khớp: Nếu bệnh nhân đã từng mắc các bệnh lý về cơ xương khớp như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, trật khớp háng, viêm khớp do lao… thì nguy cơ khớp háng bị thoái hóa là rất cao.
Yếu tố khác: Thoái hóa khớp háng có thể là hệ lụy của một số biến chứng từ nhiều vấn đề sức khỏe mãn tính như bệnh gout, đái tháo đường, bệnh huyết sắc tố…
Chấn thương trong thể thao là điều có thể xảy ra với bất kỳ ai, kể cả vận động viên chuyên nghiệp. Tùy vào mức độ va đập, các chấn thương có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau, tuy nhiên đều gây đau đớn và khó chịu, nếu…
3. Triệu chứng và các giai đoạn tiến triển bệnh
Khớp háng là một trong những khớp phải chịu trọng lượng của cơ thể. Do đó, khi bộ phận này bị thoái hóa khiến chức năng suy giảm đáng kể, đau nhức khớp háng là triệu chứng không thể tránh khỏi.
Các cơn đau thường xuất hiện khi người bệnh đi lại hoặc co duỗi khớp, cụ thể hơn là thực hiện những động tác như ngồi xổm, xoay người, dạng háng, gập người… Tình trạng này kéo dài làm cho người bệnh ngại vận động, lâu ngày sẽ dẫn đến vấn đề khớp cứng lại và mất khả năng chuyển động hoàn toàn.
Mặt khác, tùy vào mức độ tiến triển của bệnh mà biểu hiện đau do viêm xương khớp háng có thể bộc lộ theo nhiều cách khác nhau, ví dụ như:
Giai đoạn đầu: Bệnh nhân có xu hướng hay bị đau vùng bẹn. Dần dần, phạm vi đau nhức sẽ mở rộng xuống đùi, ra sau mông và thậm chí là đến khớp đầu gối. Cường độ đau sẽ trở nặng khi người bệnh vận động hoặc đứng quá lâu.
Giai đoạn sau: Cơn đau dễ dàng xuất hiện nếu bệnh nhân đang ngồi đột ngột đứng dậy. Ngoài ra, tình trạng đau nhức chủ yếu xảy ra vào buổi sáng, đặc biệt sau khi thức dậy. Đồng thời, người bệnh cũng thường cảm thấy nhức mỏi ở háng khi về đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Giai đoạn muộn: Các cơn đau có thể xảy ra kể cả khi bệnh nhân đang nghỉ ngơi. Cường độ đau nhức tăng nhiều về đêm và những thời điểm thay đổi thời tiết đột ngột.
Bài viết liên quan: Thoái hóa khớp là gì? Triệu chứng và cách chữa trị
4. Biến chứng của thoái hóa khớp háng có nguy hiểm không?
Có thể thấy, triệu chứng thoái hóa khớp háng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây tác động đến sức khỏe tinh thần của bệnh nhân. Nếu thoái hóa khớp háng không được điều trị tốt ngay từ đầu, bệnh có nguy cơ kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm như:
4.1. Mọc gai xương
Triệu chứng này là hệ quả do tình trạng bệnh thoái khớp háng kéo dài. Vì vậy, nếu nhận thấy khớp háng bị đau đớn, khó chịu khi vận động thì rất có thể đây là dấu hiệu cảnh báo các gai xương đã hình thành.
4.2. Lệch trục khớp
Khớp háng rất dễ bị lệch khỏi vị trí ban đầu khi xảy ra tình trạng thoái hóa. Lớp sụn bị bào mòn nhanh chóng đẩy phần xương sang một bên và gây lệch trục.
4.3. Thoát vị hoạt dịch
Thoái hóa khớp háng khiến chất dịch ở vị trí này bị thoát ra ngoài. Từ đó, bệnh nhân trở nên vô cùng đau đớn vì hai đầu xương thiếu chất dịch “bôi trơn” cho các cử động.
4.4. Tê liệt vĩnh viễn
Lúc này bệnh đã tiến triển ở mức độ nặng khiến chỏm xương đùi và ổ cối bị biến dạng, các gai xương bám đầy quanh khớp,… gây biến chứng nghiêm trọng làm người bệnh mất khả năng vận động và không thể di chuyển.
5. Các biện pháp chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng thường được chẩn đoán dựa vào các triệu chứng điển hình, bác sĩ thăm khám và hỏi tiền sử bệnh.
Một số chẩn đoán hình ảnh và kết quả xét nghiệm giúp chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp háng chính xác:
Chụp X-quang: Giúp phát hiện các dấu hiệu hẹp khe khớp, mọc gai xương, đặc xương dưới sụn hoặc khuyết xương. Đây là phương pháp đầu tiên được thực hiện để hỗ trợ chẩn đoán viêm xương khớp háng.
Chụp cộng hưởng từ MRI hoặc CT scan (chụp cắt lớp vi tính): Nhằm kiểm tra sự thay đổi cấu trúc xương, chẳng hạn như khuyết tật sụn khu trú và tổn thương tủy xương ở xương dưới sụn.
Xạ hình xương: Hỗ trợ đánh giá tình trạng của mô mềm và xương hông.
Xét nghiệm máu: Nhằm xác định kháng thể có liên quan đến bệnh lý viêm khớp nào khác không.
6. Có thể chữa thoái hóa khớp háng bằng những cách nào?
Tương tự các vấn đề thoái hóa khớp xảy ra ở đầu gối, cổ chân hay vai… khớp háng bị thoái hóa cũng thường được điều trị bằng những cách dưới đây, bao gồm:
6.1. Sử dụng thuốc giảm đau
Hầu hết người bị đau khớp háng do thoái hóa đều dùng thuốc giảm đau để xoa dịu triệu chứng khó chịu này. Một số thuốc chữa thoái hóa khớp háng thường được sử dụng là: thuốc kháng viêm không steroid, thuốc giảm đau Paracetamol, thuốc giãn cơ, thuốc tiêm trực tiếp, thuốc bôi ngoài da Voltaren Emugel.
Tuy nhiên, thuốc giảm đau là “con dao hai lưỡi” nên người bệnh cần đảm bảo tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ khi áp dụng biện pháp này. Việc tự ý thay đổi liều lượng hoặc thời gian dùng thuốc có nguy cơ gây tổn hại đến thận, dạ dày và gan.
Thêm vào đó, bệnh nhân cũng nên lưu ý rằng uống thuốc không thể loại bỏ cơn đau hoàn toàn như nhiều người lầm tưởng. Thực tế, cơn đau chỉ được tạm thời đẩy lui và chắc chắn sẽ tái phát sau khi thuốc hết hiệu lực. Để điều trị triệt để nguyên nhân gốc rễ gây đau, bạn sẽ cần lựa chọn phương pháp điều trị đặc hiệu hơn.
6.2. Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương án cuối cùng người bệnh có thể lựa chọn nếu không đáp ứng tốt với các phác đồ điều trị trước đó hoặc khả năng vận động bị suy giảm đáng kể.
Các loại phẫu thuật thường được áp dụng để chữa thoái hóa khớp háng bao gồm:
- Cắt bỏ gai xương, từ đó hạn chế rủi ro biến dạng khớp hoặc chèn ép mạch máu và dây thần kinh.
- Thay khớp háng bán phần, thường dành cho trường hợp lớp sụn khớp ở chỏm xương đùi chỉ bị bào mòn một phần.
- Thay khớp háng toàn phần, bằng cách ghép khớp nhân tạo có chức năng tương tự khớp tự nhiên vào cơ thể, thường được chỉ định trong trường hợp người mắc bệnh trên 60 tuổi hoặc bệnh tiến triển tiêu cực, đi kèm với các triệu chứng có xu hướng ngày càng tệ hơn.
Mặc dù hiệu quả chữa trị của phẫu thuật rất cao nhưng thủ thuật này cũng kéo theo không ít rủi ro. Đặc biệt, với trường hợp thay khớp háng toàn phần, người bệnh có nguy cơ phải đối mặt với những vấn đề như nứt xương đùi, nhiễm trùng khớp háng, huyết khối tĩnh mạch sâu, lỏng hoặc trật khớp, tổn thương thần kinh xung quanh khớp háng,…
6.3. Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic)
Thoái hóa thường đi chung với tình trạng sai lệch vị trí trong cấu trúc xương khớp. Để khắc phục vấn đề này, Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) được xem là một trong những giải pháp tối ưu nhất.
- Khi tiến hành liệu pháp trên, bác sĩ sẽ dùng tay với lực vừa phải để điều chỉnh lại những cấu trúc xương, khớp ở háng trở về đúng vị trí cấu tạo sinh học. Sức ép đè nặng lên các dây thần kinh xung quanh cũng theo đó được giải phóng, chấm dứt tình trạng đau mỏi, ngứa ran ở háng và chân.
- Đồng thời, dưới tác dụng của thao tác nắn chỉnh bằng tay, khi cơ thể trở về vị trí đúng, cơ chế tự làm lành vết thương của cơ thể cũng được kích hoạt. Nhờ đó, thương tổn do viêm xương khớp ở chỏm xương đùi sẽ dần dần được chữa lành. Triệu chứng đau nhức cũng được loại bỏ hoàn toàn mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật.
Hiện nay, phòng khám ACC là đơn vị chuyên khoa uy tín áp dụng phương pháp trị liệu lành tính trên, giúp hàng ngàn bệnh nhân thoát khỏi cơn đau do thoái hóa khớp háng mà không cần dùng thuốc hay phẫu thuật. Đội ngũ bác sĩ quốc tế tại ACC được đào tạo bài bản, chính quy về chuyên ngành Thần kinh Cột sống và dày dặn kinh nghiệm trong việc điều trị bằng Chiropractic. Đặc biệt, để thúc đẩy quá trình chữa lành thương tổn, nâng cao kết quả phục hồi chức năng, quá trình trị liệu còn có sự hỗ trợ của trang thiết bị hiện đại: tia laser cường độ cao thế hệ IV, sóng xung kích Shockwave…
6.4. Phục hồi chức năng sau phẫu thuật
Với trường hợp phẫu thuật thay khớp háng, để giúp người bệnh cải thiện chức năng vận động và đi lại bình thường, các chuyên gia khuyến khích nên áp dụng phương pháp phục hồi chức năng.
Liệu trình này bao gồm những bài tập giãn cơ, bài tập tăng cường cơ bắp, bài tập hoạt động nhịp độ chậm cùng với sự hỗ trợ của trang thiết bị hiện đại.
Tại ACC, phương pháp trên được hướng dẫn thực hiện bởi nhiều chuyên viên giàu kinh nghiệm, máy móc tiên tiến đạt tiêu chuẩn Hoa Kỳ. Để giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng và đạt hiệu quả dài lâu, các bác sĩ và chuyên viên ACC xây dựng phác đồ điều trị kết hợp tập vật lý trị liệu – phục hồi chức năng riêng cho từng trường hợp.
Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề bất thường liên quan đến xương khớp và cột sống, hãy đến các chi nhánh gần nhất của Phòng Khám ACC để được chẩn đoán và điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh.
7. Chế độ dinh dưỡng cho người bị thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng nên ăn gì, kiêng gì mới tốt? Theo đó, để tình trạng bệnh mau chóng hồi phục, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân lựa chọn các loại thực phẩm như:
Xương, sụn động vật: Chứa lượng lớn Glucosamine, Chondroitin, hỗ trợ giảm đau và cải thiện hiệu quả tình trạng viêm khớp xương.
Cá thu, cá ngừ, cá hồi: Bổ sung lượng Omega-3 và vitamin D dồi dào, có tác dụng giảm các triệu chứng viêm khớp, cứng khớp cũng như bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Các loại ngũ cốc, đậu hạt: Chất xơ trong những loại đậu, hạt nguyên chất chưa qua tinh chế giúp cải thiện nồng độ cholesterol và lượng đường trong máu, giảm viêm.
Rau lá màu xanh đậm: Cải bó xôi, rau cải, rau ngót,… giàu vitamin B, C, D, K, Magie có tác dụng tăng cường đề kháng, giảm cơn đau khớp rất tốt.
Ngoài ra, người bệnh cần kiêng một số loại thực phẩm dưới đây:
Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Hạn chế đồ chứa nhiều mỡ, đồ chiên nóng (khoai tây chiên, pizza, hành tây chiên, phô mai que, bánh rán…) bởi chúng không chỉ khó tiêu mà còn dễ gây tăng cân, dẫn đến nhiều bệnh lý, đáng kể nhất là bệnh tim mạch.
Thức uống có gas, chứa cồn: Nước ngọt, nước có gas, bia, rượu thường chứa chất hủy hoại xương. Vì vậy, để bảo vệ hệ xương khớp bạn không nên sử dụng những loại đồ uống này.
Thịt đỏ, nội tạng động vật: Các loại thực phẩm này có thành phần purin rất cao. Nếu tiêu thụ nhiều có thể làm tình trạng thoái hóa khớp háng trở nên nghiêm trọng hơn.
8. Biện pháp phòng ngừa thoái hóa khớp háng
8.1. Thường xuyên vận động cơ thể
Luyện tập thể dục thể thao vừa phải, tần suất 5 lần/tuần, mỗi lần 30 phút là cách tốt nhất để giúp các khớp dẻo dai và cơ bắp khỏe mạnh. Đồng thời, tập thể dục đều đặn cũng giúp tăng sức mạnh của tim và phổi, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường – một trong những yếu tố gây viêm khớp.
8.2. Duy trì trọng lượng cơ thể
Khi bạn càng tăng cân, sức nặng đè lên các khớp càng lớn. Do đó, giữ trọng lượng cơ thể ở mức cân nặng vừa phải là cách giúp bảo vệ các khớp tránh sự đè ép không cân đối.
8.3. Kiểm soát lượng đường trong máu
Lượng đường trong máu cao (glucose) làm tăng tốc độ hình thành các phân tử nhất định khiến sụn trở nên cứng và nhạy cảm hơn. Điều này lý giải vì sao những người bị chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ viêm khớp rất cao.
8.4. Không nên hút thuốc lá
Để cải thiện sức khỏe xương khớp, các bác sĩ thường khuyên người bệnh nên từ bỏ thuốc lá. Thói quen hút thuốc không chỉ làm tăng nguy cơ gãy xương, loãng xương mà còn khiến bạn gặp phải tình trạng viêm khớp và đau thắt lưng ngày một nhiều hơn.
Như vậy, thoái hóa khớp háng là bệnh lý không thể tránh khỏi do sự bào mòn của các khớp theo thời gian, nhưng bạn có thể làm chậm quá trình này nếu biết cách chăm sóc phù hợp. Bên cạnh đó, khi nhận thấy có dấu hiệu liên quan thoái hóa khớp háng, bạn cần nhanh chóng đi khám để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Xem thêm những chia sẻ của bác sĩ Wade Brackenburry để hiểu hơn về tình trạng thoái hóa khớp háng: