Cẩn thận 10 thói quen xấu có thể gây chấn thương cột sống!

Ngoài va chạm mạnh, nguyên nhân gây chấn thương cột sống còn có thể đến từ những yếu tố nhỏ nhặt ít ai nghĩ đến, cụ thể hơn là thói quen sinh hoạt thường ngày. 

Hầu hết hoạt động của một người đều liên quan đến cột sống. Với tần suất vận động như vậy, cột sống được đánh giá là một trong những bộ phận dễ chịu thương tổn nhất.

Chấn thương cột sống thường liên quan đến va chạm mạnh hoặc té ngã. Tuy nhiên, ít ai biết rằng kể cả những thói quen hàng ngày như sử dụng smartphone hay đeo trang sức cũng đều tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho các đốt xương sống. 

Vậy, những thói quen nào có thể gây tổn thương cột sống? Hãy cùng các bác sĩ tại phòng khám ACC điểm danh 10 hoạt động mang nhiều rủi ro sau đây nhé. 

10 thói quen dễ gây chấn thương cột sống

Phần lớn trường hợp, mọi người sẽ không nhận ra mối hiểm họa tiềm ẩn từ những hoạt động hay thói quen này cho đến khi mức độ chấn thương cột sống tiến triển nghiêm trọng. 

1. Tập thể dục sai cách ảnh hưởng đến sức khỏe cột sống

Thói quen tập thể dục đem lại rất nhiều lợi ích sức khỏe cho cột sống và toàn bộ cơ thể, chẳng hạn như:

• Cải thiện mật độ xương 
• Tăng cường sức khỏe cơ bắp ở lưng cũng như cột sống

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng rèn luyện thể chất chỉ tốt khi người tập thực hiện đúng cách. Điều này bao gồm:

• Điều chỉnh cường độ tập luyện vừa phải: lạm dụng tập thể dục có thể gây phản tác dụng.
• Lựa chọn bài tập phù hợp: người đang bị đau lưng không nên đạp xe vì một số loại xe đạp đòi hỏi người tập khom lưng về phía trước trong suốt thời gian luyện tập, khiến các cơn đau nhức ở lưng trở nên tệ hơn. Đồng thời, tình trạng này còn có thể ảnh hưởng đến độ cong sinh lý của cột sống. 
• Chú ý tư thế khi tập luyện: tư thế vận động không đúng không chỉ khiến hiệu quả rèn luyện giảm đi đáng kể mà còn có nguy cơ gây tổn thương cơ thể, cụ thể hơn là cột sống.

2. Ngồi nhiều và lâu gây áp lực lên đốt sống

Do tính chất công việc mà nhiều người, đặc biệt là dân công sở, thường xuyên phải ngồi quá lâu. Theo nghiên cứu, thói quen ngồi lì trước máy tính trong nhiều giờ liên tục là nguyên nhân hàng đầu gây áp lực lên cột sống. Tình trạng này kéo dài có thể gây chèn ép lên các rễ thần kinh, từ đó kéo theo hàng loạt cơn đau nhức không chỉ xảy ra ở lưng mà còn có thể lan rộng đến cổ – vai gáy hoặc tứ chi. 

Thêm vào đó, việc ít vận động còn tạo điều kiện cho viêm xương khớp (thoái hóa) cột sống phát sinh, dẫn đến nhiều hệ lụy như trật đốt sống, thoát vị đĩa đệm… ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày. 

3. Thường xuyên sử dụng smartphone dẫn đến tình trạng đau cơ xương khớp

Ngày nay, với mức độ phổ biến cũng như tính đa năng của smartphone, việc thường xuyên sử dụng thiết bị thông minh này là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, mọi người có thể bất ngờ khi biết loại công nghệ tân tiến này mang nhiều rủi ro tiềm ẩn gây chấn thương cột sống. 

Nguyên nhân là do hầu hết người dùng smartphone đều để điện thoại thấp hơn tầm mắt khi sử dụng, từ đó hình thành tư thế cúi đầu. Duy trì thói quen này trong thời gian dài sẽ khiến các đốt sống cổ mất dần đường cong sinh lý, đồng thời các nhóm cơ ở vùng lưng trên cũng bị căng cứng, gây đau nhức khó chịu. 

Theo nhiều bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp, cột sống cổ có thể sẽ phải chịu đựng áp lực tương đương việc cõng đứa trẻ nặng 27kg trên vai nếu bạn liên tục cúi đầu (khoảng 60°) để nhìn màn hình điện thoại. 

4. Đeo balo quá tải hoặc sai cách khiến cột sống chịu nhiều áp lực hơn

Nguyên tắc đeo balo đúng cách là luôn quàng cả hai dây quai qua vai, đồng thời chỉnh độ dài của dây đeo phù hợp. Nếu bạn chỉ mang balo ở một bên vai, trọng lượng balo sẽ đổ dồn về một bên cơ thể. Điều này gây mất cân bằng cột sống, khiến các đốt xương sống dễ dàng cong vẹo, lâu ngày dẫn đến bệnh gù lưng. 

Mặt khác, kể cả khi bạn đeo balo đúng cách, cột sống vẫn có nguy cơ chịu thương tổn nếu trọng lượng balo quá tải. Do đó, hãy tập thói quen chỉ để những món đồ thiết yếu vào vật dụng bất ly thân này. Nó có thể giúp giảm bớt áp lực mà các đốt sống phải chịu đựng mỗi ngày. 

5. Rủi ro chấn thương cột sống đến từ trang sức làm bằng kim loại

Trong một số trường hợp hy hữu, thói quen đeo nữ trang làm bằng kim loại sẽ gây kích ứng da. Khi đó, hệ thần kinh trung ương phản ứng lại bằng cách điều khiển các mô tại khu vực này tránh xa vị trí của món đồ trang sức nhằm hạn chế tình trạng kích ứng. Tuy nhiên, sự dịch chuyển mô cơ này lại có nguy cơ khiến những nhóm cơ khác ở gần đó bị kéo căng, lâu ngày phát sinh vấn đề nhức mỏi và ảnh hưởng tiêu cực đến các đốt sống. 

Một số nghiên cứu cho thấy những trường hợp đau cổ vai gáy hoặc lưng trên không rõ nguyên nhân bệnh lý có thể do đeo khuyên tai hoặc vòng cổ kim loại. 

6. Chấn thương cột sống dễ dàng xảy ra ở những người hay mang giày cao gót

Giữ thăng bằng cơ thể trong mọi tư thế và phân tán phản lực từ mặt đất lên cơ thể khi bạn đứng hoặc đi lại là nhiệm vụ chính của bàn chân. Thói quen mang giày cao gót sẽ gây cản trở bàn chân làm tốt vai trò của nó, từ đó tạo thêm gánh nặng công việc cho khớp gối, thắt lưng và cột sống trong việc duy trì sự cân bằng cơ thể. 

Tình trạng này kéo dài sẽ làm cho cột sống suy yếu, dẫn đến những vấn đề hệ lụy như thoái hóa, gai cột sống, thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa…

7. Cột sống có thể suy yếu do thói quen lạm dụng kem chống nắng

Vai trò của kem chống nắng là bảo vệ cơ thể trước tác động tiêu cực của ánh sáng mặt trời, từ đó phòng ngừa nguy cơ ung thư da cũng như hạn chế sự hiện diện của những dấu hiệu lão hóa ở da. Tuy nhiên, chính lớp bảo vệ này cũng là tác nhân gây cản trở quá trình tổng hợp vitamin D của cơ thể.

Quá trình sản sinh vitamin D của cơ thể cần sự hiện diện của ánh nắng mặt trời làm xúc tác để diễn ra thuận lợi. Nếu liên tục sử dụng kem chống nắng, cơ thể sẽ không thể tổng hợp đủ lượng vitamin D thiết yếu để chuyển hóa thành canxi. Từ đó, sức khỏe xương khớp – cột sống suy giảm đáng kể, tạo điều kiện cho chấn thương dễ dàng phát sinh. 

8. Chế độ ăn uống thiếu canxi gây suy giảm sức khỏe cột sống

Theo nghiên cứu, tỷ lệ chấn thương xương khớp, cụ thể là cột sống, của người dị ứng lactose cao hơn hẳn những người khác. Nguyên nhân là do họ không tiêu thụ được lactose trong sữa và các thực phẩm làm từ sữa như phô mai, yogurt… Vì vậy, họ bắt buộc hạn chế hoặc loại bỏ những thực phẩm này ra khỏi chế độ dinh dưỡng.

Tuy nhiên, đây lại là những nguồn thực phẩm cung cấp canxi chủ yếu cho cơ thể. Loại khoáng chất này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì tính chắc khỏe của xương. Do đó, cơ thể không hấp thụ đủ lượng canxi cần thiết có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe xương khớp – cột sống. 

9. Chấn thương cột sống dễ xảy ra ở những người thường xuyên tiêu thụ cà phê và nước ngọt có gas

Một trong những nguyên nhân chủ yếu gây chấn thương cột sống là hàm lượng canxi thấp. Điều này trực tiếp ảnh hưởng đến mật độ xương và khiến các đoạn xương dễ bị nứt, gãy. Mặc dù chế độ ăn uống có thể cung cấp đầy đủ lượng canxi thiết yếu, nhưng thói quen uống nhiều cà phê hoặc nước ngọt có gas vẫn có khả năng gây thiếu hụt loại khoáng chất này, bởi vì:

• Caffeine trong cà phê làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể
• Một số loại nước ngọt có gas chứa axit photphoric, khiến một lượng lớn canxi bị đào thải ra ngoài thông qua nước tiểu

10. Thói quen hút thuốc lá cũng có khả năng tác động đến cột sống

Thuốc lá gắn liền với những tác động tiêu cực ở nhiều cơ quan nội tạng như gan, phổi, tim… Tuy nhiên, tác hại của thói quen hút thuốc lá còn nhiều hơn thế. Theo các chuyên gia, sức khỏe cột sống cũng có nguy cơ suy yếu do thói quen xấu này.

Khi hút thuốc, cơ thể sẽ hấp thụ một lượng nicotin ngăn cản lưu lượng máu vận hành đến các bộ phận, bao gồm cả đĩa đệm. Điều này cũng đồng nghĩa với việc đĩa đệm sẽ không nhận đủ hồng cầu mang oxy và dưỡng chất thiết yếu, khiến chúng trở nên khô, mỏng và dễ bị rách. Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến thoát vị hoặc thậm chí là thoái hóa đĩa đệm. Khi đó, không chỉ cột sống chịu tổn thương mà ngay cả rễ thần kinh xung quanh cũng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. 

Chữa chấn thương cột sống không dùng thuốc hoặc phẫu thuật

Thuốc giảm đau và phẫu thuật đã từng là những phương pháp chữa trị thông dụng đối với tình trạng cột sống bị tổn thương. Tuy nhiên, khi nền y học ngày càng phát triển, các chuyên gia đã nhận ra rằng đây không phải là lựa chọn điều trị lý tưởng, bởi vì:

• Thuốc giảm đau: chỉ có thể tạm thời xoa dịu triệu chứng đau nhức, có nguy cơ gây loét dạ dày và suy giảm chức năng gan, thận nếu được dùng sai cách
• Phẫu thuật: chấn thương cột sống vẫn có nguy cơ tái phát kể cả khi phẫu thuật thành công. Mặt khác, bất kỳ ca mổ nào cũng đều mang rủi ro như nhiễm trùng, tổn thương thần kinh hoặc mao mạch… 

Do đó, nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh, các chuyên gia đã dành nhiều năm để tìm kiếm hướng điều trị chấn thương cột sống không dùng thuốc hay phẫu thuật nhưng vẫn đem lại hiệu quả vượt bậc. 

Nhìn chung, chấn thương cột sống thường ảnh hưởng đến vị trí cấu trúc xương khớp tại đây. Vì vậy, cách chữa trị tốt nhất là khôi phục cấu trúc cột sống, đồng thời hỗ trợ cho chức năng cột sống hoạt động lại bình thường ở khu vực này. 

Hiện nay, Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) là giải pháp có thể đáp ứng những yêu cầu trên tốt nhất, với tỷ lệ điều trị thành công lên đến 95%. Thêm vào đó, Chiropractic còn được đánh giá là biện pháp chữa trị an toàn, hoàn toàn không gây tác dụng phụ hay biến chứng. 

Liệu pháp trên hoạt động dựa theo nguyên lý nắn chỉnh các cấu trúc cột sống sai lệch, từ đó lấy lại trạng thái cân bằng cho cơ thể. Nhờ đó, cơ chế làm lành vết thương sẽ được kích hoạt, giúp người bệnh loại bỏ hoàn toàn tình trạng đau nhức do chấn thương cột sống mà không cần thuốc hay phẫu thuật can thiệp. 

Ngoài ra, trong trường hợp các rễ thần kinh xung quanh chịu ảnh hưởng bởi cột sống bị tổn thương, thao tác nắn chỉnh bằng tay còng giúp giải phóng áp lực chèn ép tại đây, nhờ vậy chấm dứt tình trạng tê buốt tay chân, nhức mỏi khó chịu. 

Mặt khác, bệnh nhân cũng cần lưu ý rằng Chiropractic chỉ đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất khi được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Thần kinh Cột sống uy tín. Nguyên nhân là do chỉ những người được đào tạo bài bản về chuyên ngành này mới biết cách kiểm soát lực tay phù hợp, đồng thời xác định đúng vị trí đốt sống cần tác động.

Trên thực tế, Trị liệu Thần kinh Cột sống vẫn còn là lĩnh vực mới ở Việt Nam nên chưa có chương trình đào tạo chính quy. Do đó, không ít chuyên viên tại các trung tâm tự nhận có thể thực hiện thủ thuật trị liệu này thực tế chỉ được đào tạo ngắn hạn bằng những khóa học “chui” không được công nhận bởi các tổ chức quốc tế, vì vậy họ hoàn toàn không có kiến thức gì về chuyên môn cũng như kỹ thuật. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả điều trị mà đôi khi còn gây phản tác dụng, khiến tình trạng bệnh nhân trở nặng thêm hoặc thậm chí dẫn đến tàn phế.

Vậy, điều trị chấn thương cột sống bằng phương pháp Chiropractic ở đâu mới tốt?

Ở Việt Nam, phòng khám ACC tự hào là đơn vị chuyên khoa đi đầu trong lĩnh vực Trị liệu Thần kinh Cột sống. Sau 14 năm hoạt động, phòng khám đã xây dựng uy tín trong mắt người bệnh bằng những ưu điểm vượt trội như sau: 

• Sở hữu đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Thần kinh Cột sống được đào tạo chính quy từ các nước phát triển y học vượt bậc như Hoa Kỳ, Canada, New Zealand…
• Tìm ra nguyên nhân cốt lõi dẫn đến chấn thương cột sống và đề xuất phác đồ điều trị phù hợp với mức độ của từng bệnh nhân, từ đó đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như tính an toàn
• Cơ sở vật chất, trang thiết bị tân tiến hỗ trợ chương trình phục hồi chức năng diễn ra thuận lợi, giúp người bệnh sớm khôi phục khả năng hoạt động của cột sống và ngăn ngừa tái chấn thương

Đôi khi, chấn thương cột sống có thể đến từ những yếu tố ít ai ngờ tới, chẳng hạn như thói quen hoạt động thường ngày. Nếu rơi vào tình trạng này, bạn nên chú ý cải thiện lối sinh hoạt, đồng thời mau chóng tìm kiếm sự giúp đỡ y tế từ các chuyên gia uy tín. Điều này có thể giúp hạn chế rủi ro phát sinh biến chứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.