Đau khớp háng do nhiều nguyên nhân như thoái hóa khớp háng, viêm khớp dạng thấp hoặc do chấn thương. Bệnh chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi, khiến người bệnh đi lại khó khăn, khập khiễng, đau vùng bẹn và đôi khi lan xuống đùi. Nếu người bệnh chủ quan không điều trị sớm thì có nguy cơ cao dẫn đến tàn phế.
1. Đau viêm khớp háng là gì?
Đau khớp háng là tình trạng phổ biến mà ai cũng có thể mắc phải nhưng đối tượng có nguy cơ cao nhất thường là những người cao tuổi.
Là bộ phận nối giữa xương chậu với xương đùi, khớp háng không chỉ nâng đỡ trọng lượng cơ thể mà còn giúp chi dưới di chuyển linh hoạt. Do đó, khi bị đau, viêm khớp háng, ngoài cảm giác khó chịu, người bệnh còn gặp khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày, nhất là khi đi lại.
Viêm khớp háng xảy ra khi sụn ở khớp háng bị mòn hoặc hư hỏng, dẫn đến bề mặt xương của khớp ma sát với nhau và trở nên thô ráp. Đây là nguyên nhân gây đau, cứng khớp và cản trở vận động của chân. Viêm khớp háng có nhiều dạng khác nhau nhưng đều liên quan đến mất sụn ở khớp, khiến xương cọ xát vào nhau và cuối cùng là phá hủy khớp.
2. Nhận biết triệu chứng đau khớp háng
Triệu chứng của đau nhức khớp háng được biểu hiện qua từng giai đoạn khác nhau:
2.1. Giai đoạn đầu
Đau là triệu chứng đầu tiên của bệnh. Nhưng, mức độ đau không rõ ràng và có thể biến mất trong vài ngày. Từ vị trí viêm khớp háng, cơn đau lan xuống đùi, khớp gối, ra sau mông hoặc vùng mấu chuyển xương đùi. Cơn đau có tính chất cơ học, đau tăng khi cử động, xoay người, gập người, dạng chân hoặc đứng lâu, thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
Người bệnh có thể di chuyển khập khiễng, giảm phạm vi chuyển động và cảm thấy khó khăn khi thực hiện hoạt động hằng ngày như đứng lên – ngồi xuống, ngồi xổm, đi vệ sinh hay buộc dây giày.
2.2. Giai đoạn giữa
Ở giai đoạn này, bệnh nhân cảm thấy đau nhói vùng bẹn, đi kèm bỏng rát. Mức độ đau không hề thuyên giảm ngay cả khi nghỉ ngơi. Đặc biệt, trong thời điểm giao mùa, cơn đau trở nên nặng hơn. Nếu đi bộ đường dài, gập người, xoay người và lên xuống cầu thang, phần hông của người bệnh dễ bị căng thẳng và cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.
2.3. Giai đoạn cuối
Khi viêm khớp háng chuyển sang giai đoạn nặng, cơn đau xuất hiện dày đặc vào buổi sáng khi thức dậy và vào buổi chiều tối. Người bệnh cảm thấy khó khăn khi đi lại, mất khả năng xoay, gập người hoặc dạng háng. Ở giai đoạn này, khớp háng bị thoái hóa và teo lại, dẫn đến quá trình điều trị khó khăn, gây ra biến chứng liệt hai chân vĩnh viễn.
3. Các nguyên nhân gây đau khớp háng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau khớp háng, dưới đây là 3 nhóm nguyên nhân phổ biến:
3.1. Đau viêm khớp háng do bệnh lý
Nếu bạn bị đau, căng cơ háng do bệnh lý thì quá trình điều trị thường khó khăn hơn so với nguyên nhân đau khớp háng do chấn thương. Thế nhưng, nhiều người vì không biết đau khớp háng là bệnh gì nên chủ quan trong việc điều trị, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Một số bệnh lý dẫn đến đau khớp háng bao gồm:
Thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng khiến sụn của ổ khớp bị tách ra và trở nên hao mòn. Khi sụn mòn đủ, đầu xương dưới sụn không còn được bảo vệ. Kết quả là khi vận động, hai đầu xương ma sát vào nhau, gây đau và sưng viêm.
Nếu khe khớp hẹp lại và xuất hiện gai xương thì viêm khớp háng đang tiến triển nghiêm trọng. Khi ấy, người bệnh cảm thấy đau nặng ở vùng bẹn, đùi ngoài và vùng mông, khó thực hiện động tác liên quan đến khớp háng.
Viêm khớp dạng thấp
Nhiều người nghĩ rằng cột sống lưng và xương chi dưới là hai khu vực dễ bị viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, bệnh này còn ảnh hưởng đến khớp háng với biểu hiện lâm sàng là đau dữ dội, viêm sưng và cứng khớp háng tại một thời điểm nhất định. Nếu bị đau khớp háng kèm theo triệu chứng viêm khớp dạng thấp, người bệnh phải đi khám bác sĩ ngay để ngăn ngừa biến dạng khớp.
Viêm cột sống dính khớp
Đây là tình trạng viêm mãn tính của cột sống và khớp vùng chậu, có thể gây ra viêm khớp háng. Bệnh xảy ra ở mọi độ tuổi, trong đó tỷ lệ nam giới mắc phải nhiều hơn so với nữ giới. Khi chuyển sang giai đoạn nặng, viêm cột sống dính khớp ảnh hưởng nặng nề đến nhiều cơ quan trong cơ thể như tim, gan, phổi và khu vực khớp háng, khớp gối hoặc dây chằng.
Viêm khớp vảy nến
Khi bị viêm khớp háng do viêm khớp vảy nến, người bệnh thường cảm thấy đau nhức, sưng và cứng ở khu vực khớp háng.
Thoát vị bẹn
Đây là tình trạng lớp niêm mạc hoặc ruột di chuyển khỏi khoang bụng, lọt vào và có thể mắc kẹt ở ống bẹn. Lâu ngày, điều này gây sức ép cho cơ vùng háng, dẫn đến nhiễm trùng, sưng to và đau nhức.
Khớp bị nhiễm trùng
Viêm khớp háng ở người lớn, đặc biệt là người trên 80 tuổi có thể xảy ra do nhiễm trùng. Triệu chứng của bệnh là đau háng dữ dội, nhất là khi cử động chân; đi kèm là tình trạng sốt, sưng tấy, nóng và đỏ quanh hông. Ngoài ra, bệnh còn xuất hiện ở những người mắc bệnh đái tháo đường hoặc vừa trải qua phẫu thuật thay khớp gối hoặc hông.
Khối u
Hiếm khi khối u trong cơ hoặc xương gây ra đau khớp háng nhưng một số trường hợp vẫn có thể xảy ra nếu khối u nằm ở vùng cơ đùi trong. Dù ít gặp nhưng đây là nguyên nhân nghiêm trọng, người bệnh tốt nhất không được chủ quan, xem nhẹ.
Hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi
Nguyên nhân đau khớp háng còn bắt nguồn từ hiện tượng hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi. Đây là tình trạng tổn thương mạch máu nuôi chỏm xương đùi, xảy ra sau chấn thương như gãy cổ xương đùi, trật khớp háng hoặc đôi khi là do tự phát. Người bệnh không chỉ đau nhức khớp háng mà còn gặp khó khăn khi vận động. Qua chụp X – quang, có thể quan sát khu vực chỏm xương đùi bị biến dạng, khe khớp hẹp lại.
3.2. Đau khớp háng do chấn thương, căng cơ háng
Sinh hoạt không đúng cách: Chạy, nhảy, thay đổi hướng chạy quá gấp, ngồi hoặc nằm ngủ sai tư thế là “thủ phạm” làm đau dây thần kinh khớp háng, tăng nguy cơ thoái hóa hoặc mắc phải bệnh lý xương khớp mãn tính khác.
Chấn thương: Đau khớp háng là hệ quả của chấn thương, luyện tập quá sức hoặc không đúng kỹ thuật, khiến sụn khớp bị tổn hại, gây đau nhức và ảnh hưởng đến khả năng vận động.
Vận động nặng: Khớp háng là cơ khớp chịu nhiều áp lực từ cơ thể và phải vận động thường xuyên nên việc người bệnh hoạt động quá sức hoặc mang vác đồ vật nặng trong thời gian dài có thể gây viêm sưng và căng cơ háng.
3.3. Đau nhức khớp háng do nguyên nhân khác
Căng cơ háng còn xảy ra bởi tác động của yếu tố nguy cơ khác, điển hình như:
- Thừa cân, béo phì.
- Mang thai.
- Viêm túi thừa, một tình trạng viêm của ruột.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Chèn ép dây thần kinh liên quan.
- Sưng hạch bạch huyết.
- Sỏi thận.
- Lupus ban đỏ.
- U nang buồng trứng.
- Viêm tinh hoàn.
- Xoắn tinh hoàn.
- Ung thư tinh hoàn.
4. Căng đau khớp háng bên phải, trái nguy hiểm không?
Đau cứng khớp háng tuy không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm và gây nhiều khó khăn khi vận động. Vì thế, người bệnh phải lập tức đi khám bác sĩ ngay. Nếu để lâu, không chữa trị kịp thời và đúng cách, viêm khớp háng dẫn đến biến chứng nguy hiểm như: phù nề quanh khớp, khớp bị hư hại nghiêm trọng, không có khả năng phục hồi và thậm chí là tàn phế.
Ngoài ra, khi cơn đau xuất hiện liên tục còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, người bệnh mất ngủ thường xuyên, mệt mỏi, uể oải và lâu ngày suy nhược cơ thể. Như vậy, nguyên tắc đầu tiên để chữa viêm khớp háng là người bệnh phải tìm kiếm trợ giúp y tế. Hãy đi khám càng sớm càng tốt nếu như bạn cảm thấy đau sưng vùng háng, kèm theo 6 triệu chứng bất thường sau đây:
- Sốt hoặc ớn lạnh.
- Có máu trong nước tiểu.
- Khó chịu ở bụng hoặc vùng chậu.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Gặp khó khăn mỗi khi đi bộ.
5. Chẩn đoán tình trạng đau nhức khớp háng
Trước khi thực hiện chẩn đoán, bác sĩ hỏi người bệnh về tần suất xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Sau đó, bệnh nhân được chỉ định thực hiện xét nghiệm như:
- Chẩn đoán hình ảnh: Kết quả từ chụp X – quang xương khớp, chụp MRI hoặc chụp CT – Scan giúp tìm ra nguyên nhân viêm khớp háng là do chấn thương tạm thời có thể tự phục hồi, hay do bệnh lý phải được điều trị sớm.
- Xét nghiệm máu: Đây là phương pháp chẩn đoán liệu căng cơ háng có liên quan đến nhiễm trùng không. Nếu có, người bệnh phải điều trị nhiễm trùng kết hợp. Ngoài ra, xét nghiệm máu còn xác định nguyên nhân khác như viêm khớp dạng thấp hoặc chứng thiếu Canxi.
- Sinh thiết xương: Bác sĩ yêu cầu sinh thiết xương nhằm kiểm tra bất thường trong xương và các mô xung quanh. Trong quá trình thực hiện, người bệnh được bác sĩ phẫu thuật lấy đi một mẩu xương nhỏ, đem đi phân tích nhằm chẩn đoán bất thường trong tế bào xương và tìm ra nguyên nhân viêm khớp háng.
6. Các cách chữa đau khớp háng
Để cải thiện đau nhức khớp háng, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp sau:
6.1. Cách chữa căng cơ háng tại nhà
Kiểm soát cân nặng
Người bị thừa cân – béo phì nên ăn uống khoa học và vận động lành mạnh, để duy trì trọng lượng ổn định, tránh tạo áp lực cho khớp háng.
Thay đổi sinh hoạt
Nhiều người thắc mắc đau khớp háng có nên đi bộ không. Các chuyên gia nhận định, đi bộ là môn thể thao phù hợp với người bị căng cơ háng vì giảm cường độ ảnh hưởng đến khớp, giúp cơ khớp linh hoạt và nâng cao sức khỏe tổng thể.
Dẫu vậy, người bệnh phải chú ý đi bộ đúng cách theo 3 tips:
- Đi bộ với sải chân bằng hai vai, để giảm nguy cơ trẹo chân, trật khớp háng.
- Đi bộ nhẹ nhàng, đặt gót chân xuống trước ngón chân, để giảm áp lực cho khớp.
- Người bị đau khớp háng nên đi bộ quãng ngắn 10 – 15 phút. Khi cơ thể đã quen với cường độ luyện tập và khớp háng không còn đau thì có thể tăng thêm thời gian từ 20 phút, đến 25 hoặc 30 phút mỗi ngày.
Chườm đá
Trong những ngày đầu sau chấn thương hoặc viêm khớp, người bệnh có thể chườm đá, bằng cách cho đá vào một túi vải hoặc khăn ẩm, sau đó chườm vào khu vực bị đau. Đây là cách giảm viêm và sưng khớp rất tốt. Nhưng, cần lưu ý không được chườm đá trực tiếp vào da vì gây bỏng lạnh. Mỗi ngày chườm 3 lần, mỗi lần khoảng 20 phút.
Dụng cụ hỗ trợ
Dụng cụ hỗ trợ đi bộ giúp hạn chế áp lực ở hông và hỗ trợ cho khớp. Ngoài ra, thiết bị còn ngăn ngừa té ngã bằng cách duy trì tư thế ổn định.
6.2. Điều trị đau viêm khớp háng bằng thuốc
Người bị viêm khớp háng uống thuốc gì là vấn đề được nhiều bệnh nhân quan tâm. Nếu triệu chứng đau khớp háng nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen, acetaminophen, naproxen để kiểm soát cơn đau.
Trường hợp bị đau nhức khớp háng mức độ trung bình đến nặng thì có thể giảm đau theo toa như duloxetine hoặc tramadol. Thế nhưng, người bệnh phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ vì uống sai liều tác động nguy hiểm đến cơ quan gan, thận và dạ dày.
Uống thuốc đau nhức xương khớp bị tác dụng phụ là tình trạng khá phổ biến, nếu lạm dụng trong thời gian dài còn dẫn đến nhiều tác hại nguy hiểm cho sức khỏe. Nhiều bệnh nhân đi khám ở phòng khám ACC chia sẻ, cứ thấy đau nhức xương…
6.3. Chữa viêm khớp háng bằng Đông y
Theo Đông y, viêm khớp háng là do tình trạng tắc nghẽn trong vận hành khí huyết hoặc do chức năng tạng phủ suy yếu. Vì thế, một số bệnh nhân áp dụng cách chữa căng cơ háng bằng bài thuốc cổ truyền để giải tỏa sự tắc nghẽn, bổ dưỡng khí huyết – mạnh gân xương.
Tuy nhiên, người bệnh phải hiểu rằng, hiệu quả giảm đau từ Đông y rất chậm, đòi hỏi phải kiên trì uống thuốc trong thời gian dài mới thấy được kết quả. Bên cạnh đó, hiện nay có rất nhiều bài thuốc Đông y không rõ nguồn gốc được lan truyền tràn lan trên mạng, nếu uống phải các loại thuốc này, người bệnh không chỉ “tiền mất tật mang” mà còn có nguy cơ nguy hiểm đến tính mạng.
6.4. Vật lý trị liệu giảm đau cơ háng
Nếu bạn đã không tập thể dục trong thời gian dài, hãy liên hệ với phòng khám xương khớp uy tín, có cung cấp dịch vụ vật lý trị liệu để cải thiện viêm khớp háng.
Tùy theo thể trạng và triệu chứng tổn thương, chuyên gia thiết kế cho người bệnh một chương trình tập luyện phù hợp, kết hợp với thiết bị hiện đại như nhiệt trị liệu, laser, sóng xung kích để thúc đẩy tuần hoàn máu, tái tạo mô khớp và giảm đau khớp háng hiệu quả.
6.5. Phẫu thuật điều trị đau cứng khớp háng
Nếu người bệnh bị hư khớp háng nghiêm trọng hay chỏm xương đùi bị biến dạng, không thể đi lại hay nhấc chân, lúc này, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật khớp háng.
Tùy theo độ tuổi, giải phẫu và tình trạng cơ bản của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp phẫu thuật như:
- Phẫu thuật bảo tồn hông.
- Hợp nhất khớp (arthrodesis).
- Phẫu thuật hay khớp háng toàn bộ hoặc một phần.
- Tái tạo bề mặt hông.
Phẫu thuật khớp háng tiềm ẩn nhiều rủi ro ở giai đoạn hậu phẫu như sưng, nóng đỏ, đau hoặc khó vận động ở chân, rối loạn đông máu, tức ngực hoặc khó thở, lỏng khớp nhân tạo, trật khớp háng, lệch chiều dài hai chân và nhiễm trùng khớp nhân tạo. Vì thế, hãy cân nhắc kỹ càng trước khi đưa ra quyết định phẫu thuật.
6.6. Chữa đau nhức khớp háng hiệu quả bằng phương pháp Trị liệu Thần kinh Cột sống
Nếu đau khớp háng do thoái hóa, lệch cấu trúc xương khớp thì giải pháp khắc phục tối ưu là điều trị bảo tồn không xâm lấn. Hiện nay, Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) là phương pháp cải thiện hiệu quả đau khớp háng, được phòng khám ACC tiên phong áp dụng, đạt nhiều thành công trong suốt 16 năm qua.
Tại đây, bác sĩ chuyên khoa Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractor) tiến hành nắn chỉnh cấu trúc xương, khớp ở háng bị sai lệch về đúng vị trí ban đầu. Lúc này, dây thần kinh bị chèn ép xung quanh được giải phóng, qua đó chấm dứt tình trạng đau mỏi, tê cứng ở háng và chân.
Đồng thời, dưới tác động của thao tác nắn chỉnh bằng tay, khi cơ thể trở về cấu tạo sinh học, cơ chế tự chữa lành trong cơ thể được kích hoạt. Nhờ đó, tổn thương ở khớp háng được phục hồi, người bệnh có thể đi lại bình thường, không phải dùng thuốc hay phẫu thuật.
Bên cạnh đó, chuyên gia tại ACC còn xây dựng bài tập vật lý trị liệu riêng phù hợp với thể trạng của mỗi bệnh nhân, với hỗ trợ từ thiết bị hiện đại như: máy kéo giãn giảm áp DTS, thiết bị trị liệu vận động ATM2, sóng xung kích Shockwave, trị liệu laser cường độ cao, giúp đẩy nhanh tốc độ phục hồi, giảm viêm sưng và tăng tái tạo xương khớp bị tổn thương.
7. Phòng ngừa đau viêm khớp háng
Để phòng ngừa đau căng cơ háng, mỗi người phải lưu ý một số nguyên tắc sau:
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin (B, C, D, K), Canxi và Magie hoặc sử dụng thực phẩm chức năng chứa Glucosamine để tăng cường sức khỏe xương khớp, giảm viêm khớp háng hiệu quả.
- Chế độ nghỉ ngơi hợp lý, đi ngủ sớm, hạn chế thức khuya để cải thiện sức khỏe tổng thể cũng như triệu chứng của bệnh.
- Luyện tập bộ môn thể thao có cường độ nhẹ như yoga, bơi lội, đi bộ để xương khớp dẻo. Đồng thời, tránh thực hiện bài tập tăng áp lực cho khớp háng như nâng tạ hoặc chạy bộ.
- Tránh căng thẳng hay lo âu quá mức. Bởi hệ thần kinh bị căng thẳng kích thích triệu chứng đau khớp háng bùng phát, với tần suất dày đặc và mức độ nghiêm trọng hơn.
- Phụ nữ nên hạn chế đi giày cao gót. Hãy lựa chọn giày dép vừa chân, chất liệu tốt để cử động tại chân, khớp háng nhẹ nhàng mỗi lúc đi lại.
Đau khớp háng gây đau buốt và tê cứng, khiến bệnh nhân gặp khó khăn khi làm việc hoặc sinh hoạt hằng ngày. Để điều trị tận gốc, người bệnh nên áp dụng phương pháp bảo tồn không xâm lấn như Chiropractic tại phòng khám ACC. Đồng thời, kết hợp chăm sóc sức khỏe xương khớp tại nhà bằng cách ăn uống điều độ, nghỉ ngơi hợp lý và tập luyện thường xuyên để tăng độ linh hoạt cho khớp, duy trì hiệu quả chữa trị lâu dài.
Đặt lịch hẹn
