Bong gân cổ chân là tình trạng tổn thương dây chằng thường gặp ở những người làm việc lao động chân tay hoặc xảy ra trong lúc luyện tập thể thao. Triệu chứng đau chỉ xuất hiện ngay tại thời điểm chấn thương nên nhiều người xem nhẹ, chủ quan. Tuy vậy, nếu không xử lý đúng cách, tổn thương này sẽ chuyển thành mãn tính, dễ gây yếu khớp và tái chấn thương.
1. Hiểu rõ chấn thương bong gân cổ chân là gì?
Bong gân cổ chân được hiểu là tình trạng dây chằng ở khớp cổ chân bị giãn hoặc rách do chấn thương, có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương dây chằng mà bong gân cổ chân được phân thành 3 mức độ như sau:
Mức độ 1 (nhẹ): Dây chằng cổ chân bị kéo căng nhưng không rách. Mắt cá chân vẫn cảm thấy ổn định, tuy nhiên, người bệnh có thể có cảm giác hơi đau và cứng khớp.
Mức độ 2 (trung bình): Một hoặc nhiều dây chằng bị rách bán phần. Khớp bị mất ổn định, cử động tại khớp gặp khó khăn. Ngoài ra, người bệnh còn bị đau cổ chân mức độ trung bình.
Mức độ 3 (nặng): Một hoặc nhiều dây chằng bị đứt hoàn toàn và vùng cổ chân bị sưng, bầm tím. Khi đứng dậy, người bệnh có cảm giác đau nhói và khó đứng vững, không thể cử động được.
2. Mức độ chấn thương nào nguy hiểm nhất?
Trong các mức độ kể trên, có thể thấy rõ bong gân cổ chân mức độ 3 là nguy hiểm nhất bởi tình trạng này nếu để kéo dài hoặc điều trị không đúng (thường là đắp lá, tự chữa theo mẹo dân gian) rất dễ dẫn đến tình trạng bong gân mãn tính với các triệu chứng như sưng đau khớp cổ chân dai dẳng, lỏng khớp, tăng nguy cơ tái chấn thương, ảnh hưởng đến lao động, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.
3. Triệu chứng bong gân ở cổ chân
Khi bị bong gân cổ chân, bạn có thể nhận thấy một số biểu hiện như:
- Bầm tím và sưng tại vị trí mắt cá chân, tùy vào mức độ bong gân mà có thể sưng đến mức nếu dùng ngón tay ấn vào sẽ để lại vết lõm tại vị trí đó.
- Sau khi bị bong gân, phần khớp cổ chân xuất hiện cơn đau nhói từ âm ỉ đến dữ dội, mức độ đau tăng dần khi phải di chuyển.
- Trường hợp chấn thương nặng, người bệnh có thể nghe thấy tiếng “rắc”, sau đó mất cơ năng cổ chân giống gãy xương.
> Có thể bạn quan tâm: Bị bong gân mắt cá chân phải làm sao để nhanh khỏi?
4. Bong gân cổ chân phải làm sao?
Tùy vào tình trạng cổ chân bị bong gân nhẹ hay nặng mà người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà hoặc thăm khám tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, bạn cũng không nên chủ quan và lơ là trong cách xử lý ngay khi gặp chấn thương.
4.1. Cách điều trị bong gân cổ chân tại nhà
Bong gân mức độ nhẹ
Thông thường, bong gân cổ chân nhẹ có thể tự khỏi nếu áp dụng đúng các biện pháp chăm sóc tại nhà sau đây:
- Trước hết, dùng băng thun băng ép phần khớp bị chấn thương để giúp cố định khớp, giảm đau và giảm sưng.
- Tiếp theo, dù bong gân nặng hay nhẹ cũng nên thực hiện chườm lạnh bằng đá hoặc nước lạnh trong 4 giờ đầu trở lại. Chườm lạnh có tác dụng làm dịu cơn đau và co mạch, ngưng chảy máu trong và giảm phù nề. Tránh chườm nóng vì có thể làm khớp sưng to hơn.
- Đồng thời, nên hạn chế đi lại, thay vào đó nên nằm nghỉ ngơi ở trên giường. Kê chân bị bong gân cao hơn tim, có thể gác chân lên gối ôm khoảng 10cm là vừa, còn nếu ngồi thì kê chân cao ngang hông (khung chậu), nhằm mục đích không để máu dồn xuống khu vực này gây sưng đỏ nhiều hơn.
- Ngoài ra, đối với người bị bong gân khớp cổ chân do chơi thể thao, để gây tê làm lạnh tại chỗ giúp giảm đau có thể dùng ethyl clorua xịt vào vị trí chấn thương, hoặc dùng thuốc giảm đau, kháng viêm thông thường. Lưu ý, không dùng aspirin vì thuốc này làm chống ngưng kết tiểu cầu và gây chảy máu trong.
Bong gân mức độ vừa và nặng
Đối với những trường hợp này, nếu không cử động được khớp, dây chằng khớp bị đứt hoàn toàn hoặc bong điểm bám làm cho khớp lỏng lẻo kéo theo nhiều biến chứng, bị sốt hoặc không đỡ hơn sau khoảng 1 tuần, bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tìm ra hướng điều trị kịp thời. Bởi nếu không điều trị dứt điểm sẽ dẫn đến cứng khớp, đau khớp dai dẳng.
4.2. Những điều cần tránh khi tự xử lý bong gân
Người bệnh cần lưu ý một số điều dưới đây để tránh làm tình trạng trở nên nặng nề hơn:
Không dùng rượu hoặc cao nóng để xoa bóp vào chỗ bị thương: Do 2 loại này đều có tính nóng cao, khi xoa vào vết thương sẽ khiến máu chảy trong nhiều hơn, cũng như làm cho phần cơ bị teo và cứng khớp.
Hạn chế dùng thuốc giảm đau hoặc tiêm thuốc vào khớp: Thuốc giảm đau có tác dụng giảm nhẹ cơn đau tạm thời, nếu lạm dụng có thể gây hại cho gan, thận, dạ dày. Tương tự, việc tiêm thuốc vào khớp sẽ giúp giảm đau nhanh vào lần đầu tiên, nhưng những lần sau đó thì cơn đau sẽ nhiều hơn trước, khớp sưng tấy và khó vận động.
Không nên băng bó cổ chân quá chặt hay quá lỏng: Các vòng băng chỉ nên siết ở một mức vừa phải, tương đối nhằm cố định phần khớp. Tránh băng quá lỏng có thể làm băng xộc xệch, tuột trong quá trình di chuyển; hoặc cũng không băng quá chặt vì sẽ làm cản trở máu lưu thông, gây đau nhức, bầm tím thêm.
5. Hết bong gân bằng phương pháp chữa trị mới
Y học hiện đại luôn khuyến khích chữa lành cơn đau xương khớp không dùng thuốc. Tại phòng khám ACC, liệu trình chữa bong gân thường bao gồm sóng xung kích Shockwave kết hợp cùng tia Laser thế hệ IV để tái tạo mô tổn thương, thúc đẩy quá trình làm lành mà không cần dùng đến bất kỳ loại thuốc nào.
Không những thế, các bác sĩ tại phòng khám ACC còn sử dụng băng dán cố định cơ RockTape để hỗ trợ vận động, nâng đỡ cơ và giảm sưng, đau cho cổ chân.
Trên đây là một số thông tin về cách xử lý bong gân cổ chân mà phòng khám ACC mong chia sẻ đến bạn. Có thể nói, đây là một trong những tổn thương phổ biến, dễ để lại nhiều biến chứng nếu không biết cách xử lý đúng và kịp thời. Khi nhận thấy dấu hiệu bong gân hoặc chấn thương nghiêm trọng, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn phương hướng điều trị chuẩn xác.
Xem thêm: Nguyên nhân gây đau cổ chân khi chạy bộ và cách khắc phục
Đặt lịch hẹn
