Viêm bao hoạt dịch khớp vai: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Viêm bao hoạt dịch khớp vai là một trong những bệnh xương khớp phổ biến, đặc biệt là ở những người thường xuyên vận động nặng. Bệnh lý này cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để tránh ảnh hưởng sức khỏe cũng như khả năng vận động. Vậy nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch ở khớp vai là gì? Triệu chứng và cách điều trị như thế nào? Cùng ACC tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Viêm bao hoạt dịch khớp vai là gì?

Bao hoạt dịch khớp vai là túi chứa chất dịch nhỏ nằm trong bao khớp. Bao dịch này có vai trò như một tấm đệm giữa xương và mô liên kết, giúp bôi trơn, giảm ma sát và hỗ trợ nuôi dưỡng sụn khớp. Khi khớp vai khỏe mạnh, các bao hoạt dịch vai có độ dày trung bình khoảng 0,74mm.

Viêm bao hoạt dịch khớp vai (hay còn gọi là viêm bao hoạt dịch dưới cơ delta) là tình trạng túi chất lỏng ở bao khớp bị viêm. Lúc này, chất lỏng tích tụ nhiều khiến độ dày bao hoạt dịch dày lên đến 1,27mm, chệch 0,53mm so với bình thường. Khi đó, người bệnh sẽ cảm nhận được những cơn đau đột ngột hoặc dai dẳng, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động.

Viêm bao hoạt dịch vai là tình trạng bệnh lý thường gặp ở mọi lứa tuổi, gây nên hiện tượng đau nhức.

2. Các dạng viêm bao hoạt dịch ở khớp vai

Tình trạng viêm bao hoạt dịch ở dưới cơ delta được chia thành 3 dạng sau:

2.1 Cấp tính

Tình trạng viêm bao hoạt dịch cấp tính xảy ra do chấn thương hoặc tai nạn ở khu vực khớp vai. Lúc này, triệu chứng đau có thể xuất hiện đột ngột và mức độ đau cũng tăng lên khi chạm hoặc cử động.

2.2 Mãn tính

Viêm bao hoạt dịch vai cấp tính tái phát hoặc lặp lại nhiều lần có thể tiến triển thành bệnh lý mãn tính. Với dạng này, thời gian đầu người bệnh không cảm nhận được triệu chứng bệnh. Sau đó, khớp vai xuất hiện một số dấu hiệu bất thường liên tục trong vài tháng. Nếu không điều trị, tình trạng viêm có nguy cơ khiến vai, cánh tay, cổ và khuỷu tay bị yếu, ảnh hưởng đến khả năng vận động.

2.3 Nhiễm trùng

Trong một số trường hợp, nhiễm trùng do vi khuẩn cũng có thể gây ra viêm bao hoạt dịch tại khu vực dưới cơ delta. Khi đó, vùng vai sẽ bị ửng đỏ hoặc bầm tím cùng cảm giác ấm khi chạm vào. Ngoài ra, người bệnh có thể bị sốt và đau nhức vai dữ dội, thường xuyên.

3. Triệu chứng viêm bao hoạt dịch khớp vai

Dưới đây là các triệu chứng cảnh báo bệnh viêm bao hoạt dịch ở khớp vai:

• Đau xung quanh vị trí bên ngoài vai hoặc đầu vai, đặc biệt là khi chạm hoặc nâng cánh tay.
• Cơn đau khớp vai có thể gia tăng vào ban đêm, khi nằm nghiêng về phía vai bị viêm.
• Phạm vi chuyển động của khớp vai bị hạn chế.
• Vùng xung quanh vai bị sưng đỏ hoặc bầm tím.
• Nếu triệu chứng đau vai kéo dài, tái phát nhiều lần có thể gây yếu vùng cánh tay, lan lên cổ.
• Một vài trường hợp người bệnh có thể sốt.

4. Nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch co thắt khớp vai

Tình trạng viêm bao hoạt dịch ở khớp vai có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:

4.1 Tư thế vận động khớp vai xấu gây viêm bao hoạt dịch

Thường xuyên vận động khớp vai để khuân vác nặng, vặn cánh tay, vươn vai,… có thể khiến khớp vai bị quá tải. Theo thời gian, túi hoạt dịch trong bao khớp vai sẽ bị tổn thương, dẫn đến viêm và sưng đau.

4.2 Chấn thương

Khi bị chấn thương do té ngã, tiếp đất bằng vai trong quá trình sinh hoạt, lao động,… khớp vai có thể bị tổn thương. Từ đó, bao hoạt dịch tại khu vực này sẽ bị ảnh hưởng, gây viêm nhiễm, sưng đỏ và hạn chế khả năng vận động.

4.3 Bệnh lý

Bao hoạt dịch ở khớp vai bị viêm có thể do ảnh hưởng của các bệnh lý. Theo đó, các bệnh như vảy nến, bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, gout, gai xương,… có thể kích thích phản ứng viêm và gây viêm nhiễm tại túi hoạt dịch khớp vai.

Viêm bao hoạt dịch ở dưới cơ delta có thể lại hệ quả của một số bệnh lý nghiêm trọng.

4.4 Nhiễm trùng

Theo một số nghiên cứu, vi khuẩn sống trên làn da staphylococcus (tụ cầu khuẩn) là yếu tố gây viêm bao hoạt dịch khớp ở thể nhiễm trùng.

Khi da có vết cắt thì vi khuẩn staphylococcus sẽ nhân cơ hội đó xâm nhập vào cơ thể. Lúc này, cơ thể sẽ xuất hiện các phản ứng để chống lại sự tấn công của vi khuẩn. Tuy nhiên, các phản ứng này có khả năng gia tăng áp lực lên ổ khớp và giảm lưu lượng máu đến khớp. Điều này khiến khớp vai tổn thương nghiêm trọng, làm túi hoạt dịch vị viêm và sưng đỏ.

4.5 Các yếu tố nguy cơ

Bên cạnh các nguyên nhân trên, bao hoạt dịch khớp có thể bị viêm có thể xảy ra do yếu tố nguy cơ dưới đây:

• Thường xuyên thực hiện các chuyển động vai lặp đi lặp lại như thợ mộc, họa sĩ, vận động viên bóng chày, quần vợt, cầu lông,…
• Tuổi tác cao.
• Không khởi động kỹ, đặc biệt là khớp vai trước khi tập luyện thể dục thể thao.

5. Viêm bao hoạt dịch khớp vai có nguy hiểm không?

Nếu không điều trị kịp thời, bao hoạt dịch viêm có thể gây áp lực lên sụn, xương và các mô trong khớp. Tình trạng này sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:

• Bệnh xương khớp: Người bệnh có khả năng mắc thêm các bệnh về xương khớp như thoái hóa khớp, thấp khớp, u nang bao hoạt dịch,…
• Yếu cơ, teo cơ: Tình trạng viêm tiến triển nặng sẽ khiến người bệnh đau nhức dữ dội, hạn chế vận động. Lâu dần có thể dẫn đến cứng khớp, bỏ cơ sẽ bị yếu, thậm chí một số trường hợp có thể bị teo cơ vĩnh viễn.
• Mất khả năng vận động: Dịch khớp tăng lên mà không được kiểm soát trong thời gian dài sẽ gây tràn dịch khớp, yếu khớp, thậm chí là phá hủy cấu trúc khớp. Điều này dẫn đến nguy cơ mất khả năng vận động ở khớp vai.

6. Cách chẩn đoán viêm bao hoạt dịch khớp vai

Để chẩn đoán nguyên nhân và tính trạng bao hoạt dịch viêm, bác sĩ sẽ đặt các câu hỏi như hoạt động thường ngày, tiền sử bệnh, nghề nghiệp, mức độ cơn đau, phạm vi chuyển động,… Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm như:

• Chụp X-quang: Phương pháp này sẽ giúp xác định nguyên nhân viêm bao hoạt dịch có phải do tổn thương xương hay viêm khớp.
• Chụp MRI: Kết quả chụp MRI cho thấy các tình trạng viêm xuất hiện trong bao hoạt dịch hoặc tổn thương mô, xương xung quanh.
• Kiểm tra dịch khớp: Dịch khớp lấy từ bao hoạt dịch sẽ được mang đi xét nghiệm để loại trừ trường hợp viêm do nhiễm trùng.
• Xét nghiệm máu: Phương pháp xét nghiệm máu giúp bác sĩ xác định hoặc loại trừ nguyên nhân viêm túi hoạt dịch do nhiễm trùng, viêm toàn thân (viêm khớp dạng thấp, đau đa cơ,…).

7. Phương pháp điều trị viêm bao hoạt dịch khớp vai

Để cải thiện tình trạng viêm bao hoạt dịch ở khớp vai, người bệnh có thể áp dụng các cách sau:

7.1 Các phương pháp giảm đau tại nhà

Để giảm đau nhức do viêm bao hoạt dịch co thắt khớp vai, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp sau:

• Chườm lạnh: Bệnh nhân dùng túi gel lạnh hoặc cho đá vào một khăn mềm, quấn lại và chườm ở khu vực khớp bị sưng trong 20 phút (khoảng 3 – 4 lần/ngày). Phương pháp này giúp cơn đau và cảm giác ấm nóng ở khớp vai thuyên giảm.

Chườm lạnh là giải pháp đơn giản giúp cơn đau vai do viêm bao hoạt dịch thuyên giảm đáng kể.

• Sử dụng nẹp: Cách này giúp giữ cho vai và cánh tay ở trạng thái cố định tránh vận động quá sức. Tuy nhiên, tốt nhất người bệnh nên trao đổi với bác sĩ khi thực hiện để đạt hiệu quả cao, đồng thời hạn chế các rủi ro không mong muốn.
• Để khớp vai được nghỉ ngơi: Nếu bị đau nhức vai dữ dội, người bệnh nên nghỉ ngơi hạn chế vận động ít nhất 2 – 3 tuần. Cách này giúp giảm tổn thương bao hoạt dịch, đồng thời tạo điều kiện cho khớp xương, cơ, bao hoạt dịch và dây thần kinh có thời gian tự chữa lành, hạn chế cơn đau tiến triển nghiêm trọng.

Nếu sau khi áp dụng phương pháp tại nhà mà tình trạng sưng đau không giảm hoặc tiến triển nghiêm trọng hơn thì người bệnh nên đi thăm khám.

7.2 Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc như:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen, Acetaminophen.
• Thuốc bôi ngoài da dạng kem, gel.
• Thuốc kháng sinh.
• Tiêm corticosteroid.

Lưu ý, các loại thuốc điều trị bệnh có thể gây một số tác dụng phụ liên quan đến gan, dạ dày, thận. Do đó, người bệnh nên tuân chủ theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng.

7.3 Vật lý trị liệu

Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh của cơ, cải thiện vận động của khớp vai và nâng cao sức khỏe tổng thể cho người bệnh. Nếu muốn áp dụng phương pháp này, người bệnh có thể tập luyện các bài tập sau:

– Bóp bả vai:

• Người bệnh đúng hoặc ngồi với cánh tay đặt ở hai bên.
• Kéo vai từ từ về phía sau sao cho hai bả vai chạm vào nhau, phần cơ trước ngực được kéo căng.
• Giữ nguyên tư thế này trong khoảng 6 giây và lặp lại từ 6 – 8 lần.

– Căng sau:

• Người bệnh ngồi hoặc đứng, đưa cánh tay ngang vai và đặt lên lưng của vai đối diện.
• Tay còn lại ấn vào phía sau khuỷu tay kia để căng sâu hơn.
• Giữ nguyên tư thế này trong khoảng 15 – 30 giây và lặp lại từ 2 – 4 lần cho mỗi bên.

– Chuyển động xương vai:

• Nâng vai lên như tư thế nhún vai sau đó giữ nguyên khoảng 5 giây rồi hạ xuống.
• Di chuyển vai xuống để tạo độ căng trên đỉnh vai và giữ nguyên tư thế khoảng 5 giây.
• Xoay vai theo chuyển động tròn về phía sau khoảng 5 vòng thì dừng lại và lặp lại động tác xoay về phía trước.

Tại phòng khám ACC, ngoài ứng dụng liệu trình Vật lý trị liệu hiện đại, bác sĩ còn kết hợp Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) giúp tác động đưa khớp xương bị lệch về đúng vị trí tự nhiên, giải phóng dây thần kinh bị chèn ép. Nhờ đó mà giảm áp lực chèn ép và kích thích quá trình tự chữa lành những tổn thương tại khu vực khớp vai. Từ đó, tình trạng đau nhức do viêm khớp vai thuyên giảm và biến mất một cách tự nhiên.

Bác sĩ Luke Hamman đang kiểm tra tình trạng viêm bao hoạt dịch khớp vai của bệnh nhân.

Với liệu trình vật lý trị liệu, bệnh nhân an tâm được xây dựng cá nhân hóa, theo tình trạng viêm ở mỗi người bệnh. Theo đó, bác sĩ Chuyên khoa Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng sau thăm khám sẽ thiết kế lộ trình điều trị phù hợp giữa các bài tập và thiết bị hiện đại như:

• Sóng xung kích shockwave: Thiết bị giúp đẩy nhanh quá trình tái tạo mô, gân, cơ và mô mềm trong khớp vai. Đồng thời, sóng xung kích shockwave còn hỗ trợ chữa lành các cơn đau viêm bao hoạt dịch cấp và mãn tính mà không cần phẫu thuật hay sử dụng thuốc.
• Tia laser cường độ cao thế hệ IV: Tia laser tác động sâu vào mô xương, kích thích quá trình tái tạo tế bào,·giảm viêm và chữa lành tận gốc các cơn đau. Hơn nữa, phương pháp còn thúc đẩy tuần hoàn máu và oxy nuôi sụn khớp bị hư tổn. Nhờ đó, tình trạng đau nhức do sưng viêm được cải thiện hiệu quả.

Chuyên viên vật lý trị liệu phòng khám ACC thực hiện điều trị viêm bao hoạt dịch vai bằng phương pháp chiếu tia laser cường độ cao.

Đặc biệt, quá trình điều trị viêm bao hoạt dịch tại ACC luôn có bác sĩ – chuyên viên đồng hành và hướng dẫn cặn kẽ khi tập vật lý trị liệu, chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học. Nhờ đó, tình trạng viêm bao hoạt dịch ở vai cải thiện hiệu quả và nhanh chóng. Hơn nữa, đến khi kết thúc liệu trình điều trị, bác sĩ còn chỉ dẫn tận tình cách chăm sóc để xương khớp khỏe mạnh hơn, phòng ngừa cơn đau tái phát do bao hoạt dịch bị viêm.

>> Liên hệ đặt hẹn ngay ACC để được tư vấn chi tiết về liệu trình điều trị viêm bao hoạt dịch vai.

7.4 Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật bao hoạt dịch khớp vai chỉ được chỉ định trong trường hợp bao hoạt dịch khớp vai tiến triển nặng, nguy cơ biến chứng cao và không đáp ứng với điều trị bảo tồn. Tuy nhiên, phẫu thuật bao hoạt dịch khớp vai tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Vậy nên, thay vì mổ hở truyền thống, bác sĩ ưu tiên giải pháp phẫu thuật nội soi bao hoạt dịch khớp vai hơn. Vì cách này được đánh giá là ít xâm lấn, không làm mất nhiều máu nên đảm bảo an toàn, rút ngắn thời gian hồi phục sức khỏe của người bệnh.

8. Biện pháp phòng tránh viêm bao hoạt dịch khớp vai

Để hạn chế tình trạng viêm bao hoạt dịch co thắt khớp vai gây đau nhức, bệnh nhân nên thực hiện các biện pháp sau:

• Khởi động trước khi tập luyện thể dục hoặc chơi thể thao.
• Bắt đầu các bài tập một cách nhẹ nhàng, chậm rãi sau đó tăng dần cường độ theo khả năng.
• Duy trì tư thế nằm, đi, đứng và làm việc đúng. Tránh tỳ đè khớp vai lên bề mặt cứng như giường, tường, nền nhà,…
• Trường hợp đặc thù công việc buộc bạn phải vận động khớp vai nhiều, liên tục. Bạn hãy để khớp vai được nghỉ ngơi, thư giãn sau 45 – 60 phút hoạt động.
• Tránh mang vác, nâng vật nặng quá mức làm tổn thương bao hoạt dịch khớp vai.
• Xây dựng chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, đặc biệt tăng cường bổ sung Canxi, Vitamin D, Omega 3,… Đồng thời, người bệnh hạn chế thực phẩm có khả năng kích thích phản ứng viêm như đồ ăn nhiều đường, muối, rượu bia, dầu mỡ,..
• Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi, phát hiện và điều trị sớm các triệu chứng bất thường khớp vai.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp người bệnh hiểu hơn về bệnh lý viêm bao hoạt dịch khớp vai. Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở khớp vai, người bệnh cần gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị theo phác đồ chuẩn Y khoa để bệnh sớm bình phục, hạn chế tái phát tối đa.

>>> Xem thêm:
Viêm quanh khớp vai: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Viêm gân cơ chóp xoay vai là gì, dấu hiệu và cách điều trị
Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đau khớp vai?