Chiropractic – Hướng tiếp cận đầy hứa hẹn hỗ trợ người mắc hội chứng Tourette

1. Hội chứng Tourette là gì?

Hội chứng Tourette (Tourette Syndrome – TS) là một rối loạn thần kinh thường bắt đầu từ thời thơ ấu, đặc trưng bởi các cử động hoặc âm thanh lặp đi lặp lại không tự kiểm soát, gọi là “tics”.

• Tics vận động: như chớp mắt, giật đầu, nhún vai…
  
• Tics âm thanh: như ho khan, hít mũi, phát ra âm thanh vô nghĩa hoặc thốt ra lời nói bất ngờ.

Tics có thể đơn giản (như nháy mắt) hoặc phức tạp (như hành động theo chuỗi, nhảy nhót, hay nói từ ngữ nhất định).

Hội chứng này không phải do tâm lý hay do giáo dục, mà là do sự rối loạn hoạt động trong não bộ, đặc biệt là vùng điều khiển vận động.

TS thường xuất hiện trước 18 tuổi, điển hình trong khoảng từ 5–7 tuổi, và thường nghiêm trọng hơn trong giai đoạn từ 8–12 tuổi. Một số trẻ có thể cải thiện khi lớn lên.

2. Nguyên nhân của hội chứng Tourette?

Hiện nay, nguyên nhân chính xác của hội chứng Tourette vẫn chưa được xác định hoàn toàn, nhưng các nghiên cứu cho thấy nhiều yếu tố kết hợp có thể góp phần gây ra tình trạng này, bao gồm:

• Di truyền: Bệnh có thể di truyền trong gia đình. Nếu người thân từng bị tics hoặc Tourette, nguy cơ mắc cao hơn.
  
• Mất cân bằng chất dẫn truyền thần kinh: Các chất như dopamine hoạt động bất thường, gây ra những cử động hoặc âm thanh không kiểm soát.
  
• Rối loạn chức năng não: Một số vùng như hạch nền và thùy trán hoạt động không ổn định.
  
• Yếu tố môi trường: Căng thẳng, chấn thương đầu hoặc nhiễm trùng có thể làm triệu chứng xuất hiện sớm hoặc nghiêm trọng hơn.

Dù không chữa khỏi hoàn toàn, người gặp hội chứng TS vẫn sống khỏe mạnh và phát triển bình thường khi được can thiệp đúng cách và hỗ trợ phù hợp.

Hiện nay, các phương pháp điều trị truyền thống bao gồm liệu pháp hành vi (CBIT), thuốc hướng thần (như Aripiprazole), và trong một số trường hợp nặng, có thể áp dụng kích thích não sâu (DBS). 

Tuy nhiên, nhu cầu về phương pháp hỗ trợ an toàn, không dùng thuốc, đang ngày càng tăng cao. Do đó, trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng y khoa.

3. Bằng chứng nghiên cứu về Chiropractic và hội chứng Tourette

Nhiều nghiên cứu trường hợp đã ghi nhận sự cải thiện rõ rệt của bệnh nhân TS khi được can thiệp bằng trị liệu thần kinh cột sống:

3.1. Hệ thống Pierce Results – Nghiên cứu năm 2013

Một nam thiếu niên 14 tuổi với hơn 1.000 cơn tics mỗi ngày và đau nửa đầu mãn tính được điều trị Chiropractic 30 lần trong 5 tháng. Kết quả:

• Tics giảm còn 30–35 cơn mỗi ngày
  
• Đau nửa đầu biến mất
  
• Ngừng sử dụng Ibuprofen, giảm liều các thuốc Abilify và Orap

3.2. Mô hình chăm sóc dựa trên não bộ (Brain-Based Model)

Một bệnh nhân 15 tuổi mắc TS, kèm ADHD, OCD và đau nửa đầu – được điều trị kết hợp nắn chỉnh cột sống và các bài tập phối hợp vận động trong 19 tuần. Kết quả:

• Giảm từ 21 vấn đề sức khỏe xuống còn 2
  
• Tics gần như biến mất
  
• Tập trung cải thiện, thị lực tốt lên, đau nửa đầu hết

3.3. Chiropractic BioPhysics

Oakley PA và cộng sự (2021) báo cáo trường hợp một nam thanh niên 19 tuổi được chẩn đoán TS ở tuổi 14, với tics mức độ vừa (40% theo thang đo Yale Global Tic Severity Scale – YGTSS). Sau 81 lần trị liệu CBP trong 3 tháng:

• Độ cong cột sống cổ cải thiện từ 4° kyphosis sang 16° lordosis
  
• Tư thế đầu gù giảm từ 46mm còn 24mm
  
• Mức độ tics giảm 50% theo YGTSS
  
• Ngưng sử dụng thuốc Haloperidol
  

Điều ấn tượng là hiệu quả được duy trì sau 13 năm, cho thấy tiềm năng bền vững của can thiệp Chiropractic trong việc hỗ trợ TS.

4. Trường hợp thực tế tại phòng khám ACC – Bé Nguyễn Trần Bảo Long

Tại Phòng khám ACC, chúng tôi đã ghi nhận trường hợp của bé Nguyễn Trần Bảo Long, bé được cải thiện rõ rệt sau khi được điều trị Chiropractic với bác sĩ Marc Tafuro.

Theo chia sẻ từ phụ huynh:

“Con trai tôi bị hội chứng Tourette nặng, thường xuyên co giật vùng mặt và toàn thân, gây khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Ngay lần thăm khám đầu tiên với bác sĩ Marc, tình trạng đã cải thiện một chút. Đến buổi điều trị thứ hai, các cử động giật giảm rõ rệt. Và đến buổi thứ ba, các triệu chứng gần như không còn. Bé trở nên linh hoạt, vui vẻ hơn và tinh thần thoải mái rõ rệt.”

“Hiện tại, con tôi đã trở về quê tận hưởng kỳ nghỉ hè trong trạng thái sức khỏe tốt. Tôi vô cùng biết ơn bác sĩ Marc và toàn thể đội ngũ ACC vì đã đồng hành cùng con trai tôi.”
– Phụ huynh bé Bảo Long

Dù cần thêm các nghiên cứu quy mô lớn để khẳng định hiệu quả rộng rãi, nhưng kết quả của các trường hợp trên cho thấy tiềm năng đầy hứa hẹn của Chiropractic trong việc hỗ trợ điều trị hội chứng Tourette. Đây là một hướng tiếp cận an toàn, không xâm lấn, không dùng thuốc, mang lại hy vọng cho nhiều gia đình đang tìm kiếm giải pháp hỗ trợ cho trẻ mắc TS.

Khi phụ huynh nhận thấy con có các biểu hiện như cử động hoặc phát âm bất thường, lặp đi lặp lại mà trẻ không kiểm soát được, nên đưa trẻ đi thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác và có hướng can thiệp phù hợp.